Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа



Download 29,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet287/448
Sana17.07.2022
Hajmi29,83 Mb.
#817598
1   ...   283   284   285   286   287   288   289   290   ...   448
Bog'liq
52984904d6 1585812089 (1)

12-t
о
pshiriq.
Қуйидаги бирикмаларнинг структура формулаларини ёзинг: 
а) фенилдиазоний нитрат
д) п-(фенилазо)анилин 
б) п-нитрофенилдиазоний сульфат 
е) бензидин 
в) азобензол ж) 2,4-диокси-4’-(N,N-диметиламино)-азобензол 
г) р-аминоазобензол 
13-t
о
pshiriq. 
Қуйидаги биркмаларни номланг: 
H
3
C –
– N = N –
– N(CH
3
)
2
O
2
N –
– N = N –
– OH 
H
2
N –
– N = N –
– NO
2
CH
3

– N

Cl

+
Na O
3
S –
– N = N –
– N

+
CH
3
CH
3
 
14-t
о
pshiriq. 
п-Толилдиазонийхлориддан қуйидаги бирикмаларга ўтиш реакцияларини ёзинг:
а) толуол 
е) п-фтортолуол 
б) п-крезол (п-CH
3
C
6
H
4
OH)
ж) п-толунитрил (п-CH
3
C
6
H
4
CN) 
в) п-хлортолуол 
з) 4-метил-4’-(N,N-диметиламин-азобензол) 
г) п-бромтолуол 
и) 2,4-диокси-4’-метилазобензол 
д) п-йодтолуол 
15-t
о
pshiriq. 
Бензол, толуол ва бошқа зарурий реагентлардан фойдаланиб қуйидаги 
бирикмаларни лаборатория шароитида синтез қилишнинг реакцияларини ёзинг.
а) олтита изомер дибромтолуоллар 
б) учта изомер хлорбензой кислоталар 
б) учта изомер хлорбромбензоллар в) учта изомер йодфеноллар 
16-t
о
pshiriq. 
Бензол, толуол ва бошқа зарурий реагентлардан фойдаланиб қуйидаги 
бирикмаларнинг қайсиларини лаборатория шароитида синтез қилиш мумкинлигини кўрсатинг.
а) п-фтортолуол 
б) м-фтортолуол 
в) п-йодбензой кислота 
г) м-нитрофенол 
д) м-фторфенол 
е) м-броманилин 
ж) 3-бром-4-метилбензой кислота 
з) 2-бром-4-метилбензой кислота 
и) м-этилфенол 
к) 3,5-диброманилин 
л) 3-бром-4-йодтолуол 
м) 2-амино-4-метилфенол 
н) 2,6-дибромйодбензол 
о) 4-йод-3-нитротолуол 
п) п-оксифенилсирка кислота 
р) 2-бром-4-хлортолуол 
с) 4,4’-диоксибифенил 
т) 4,4’-дифторбифенил 


378
AROMATIK SULFOKISLOTALAR 
Aromatik halqada SO
3
H – sulfo guruhi tutgan birikmalarga aromatik sulfokislotalar deyiladi. 
Benzol halqasida bitta, ikkita yoki uchta sulfoguruh bo‘lishi mumkin. Masalan: 
SO
3
H
SO
3
H
benzosulfokislota
sulfobenzol
CH
3
p-toluol sulfokislota
SO
3
H
SO
3
H
m-benzoldisulfokislota
SO
3
H
SO
3
H
simm-benzoltrisulfokislota
HO
3
S
SO
3
H

-sulfonaftalin
Sulfokislotalarning tuzilishini quyidagi formula bilan ifodalash mumkin.
Ar – S – O 

OH
O

++
Olinish usullari.
Sulfokislotalar aromatik uglevodorodlar va ularning hosilalarini bevosita 
sulfolab olinadilar. 
Benzol sulfokislota benzolga sovuqda konsentrlangan sulfat kislota ta’sir ettirib olinadi: 
C
6
H
6
+ HOSO
3
H
C
6
H
5
SO
3
H + H
2
O


379
Agar sulfat kislotaning konsentratsiyasi 65% dan kam bo‘lsa, sulfolash jarayoni bormaydi. Sulfat 
kislotadan to‘liq foydalanish maqsadida reaksiya issiqlikda ortiqcha benzol ishtirokida olib boriladi. 
Hosil bo‘layotgan suv ortiqcha benzol bilan xaydaladi. 
Sulfokislotalarni sulfat kislotadan ajratish uchun ular tuzlarining eruvchiligidagi farqdan 
foydalaniladi. Sulfokislotalarning kaliyli yoki bariyli tuzlari kalsiy yoki bariy – sulfatga qaraganda 
suvda yaxshi eriydi. Ayrim hollarda sulfokislotalar ularning natriyli tuzlari ko‘rinishida ajratib 
olinadilar. 
1947 yildan boshlab aromatik sulfokislotalar aromatik uglevodorodlarga sulfat angidridi ta’sir 
ettirib olina boshlandi.
C
6
H
5

Download 29,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   283   284   285   286   287   288   289   290   ...   448




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish