Органик кимё фанидан Ўқув-услубий мажмуа

+
)–COO
-
 
7. 
Molekulasi tarkibida ikkita amino- va bitta karboksil gruppa bo’ladigan aminokislotalar. 
M-n:
 Lizin — 
H
2
N–CH
2
–CH
2
–CH
2
–CH
2
–CH(NH
2
)–COOH va
ornitin
— H
2
N–CH
2
–(CH
2
)
2
–CH(NH
2
)–COOH 
Bu kislotalar 
asos
xossasiga ega bo’lib, ular ham 
oqsillar 
gidrolizlanganda hosil bo’ladi. 
8. 
Tarkibida oltingugurt bo’lgan aminokislotalarga 
sistein
 va 
sistin
 kiradi.
 Sistein
havoda 
oksidlanganda 
sistinga
aylanadi: 

2HOOC–CH(NH

2
)–CH
2
–SH+[O] → H
2
O + 
HOOC–CH(NH
2
)–CH
2
–S–S–CH
2
–CH(NH
2
)–COOH 
9. 
Serin
HO–CH
2
–CH(NH
2
)–COOH. Serin 
seritsin
deb ataluvchi 
ipak yelimi
gidrolizlanganda 
va oz miqdorda boshqa oqsil moddalar gidrolizlanganda hosil bo’ladi.
Ishlatilishi. 
Aminokislotalarning 20 dan ortiq vakillari organizm oqsilini hosil qilishda ishtirok 
etadigan eng zarur moddalardir. Inson va hayvonlar bu moddalarni ovqatdagi oqsillar bilan birga 
iste’mol qiladi. Ularning ko’pchiligi 

- aminokislotalardir
. Aminokislotalar juda holsizlangan 
bemorlarga tog’ridan to’g’ri beriladi. Og’ir operatsiyalardan so’ng bemorni qon tomir orqali 
ovqatlantirishda ulardan foydalaniladi. Amin kislotalar ba’zi kasalliklarni davolashda ham ishlatiladi. 
M-n: 
glutamin
kislotadan