Oraliq nazoratlar «To‘qimachilik materialshunosligi» fanidan

mh - tolaning boshlang‘ich massasi, g;
mq - tolaning quritilgandan keyingi massasi, g

73. 
    Namlikning tolalar xususiyatiga ta’siri
    

73. 
    Konditsion namlik nima? Konditsion massani
    

hisoblash formulasi
Konditsion namlik /belgilangan/ WK - mo‘’tadillangan shartli namlik bo‘lib, hisob ishlari uchun har bir mahsulotga alohida qilib, standart va texnik ko‘rsatmalarida belgilangandir.

73. 
    Konditsion vaznni hisoblash formulasi
    

73. 
    Konditsion sharoit nima va ahamiyati
    

Konditsion namlik /belgilangan/ WK - mo‘’tadillangan shartli namlik bo‘lib, hisob ishlari uchun har bir mahsulotga alohida qilib, standart va texnik ko‘rsatmalarida belgilangandir.

73. 
    Haqiqiy namlikni aniqlashdagi prof. Myuller formulasi
    

73. 
    AK-2 asbobining tuzilishi
    

AK-2 konditson uskunasining shakli.
1- tarozi; 2- ilgak; 3- kontaktli termometr;
4- oddiy termometr; 5-kamera devori;
6-havo chiquvchi qopqoq; 7,9- elektrqizdirgich; 8-ventilyator; 10-elektroyuritkich;
11- elektrqizdirgich devori; 12-kajava (savat

73. 
    TEV-1(teploelektrovlagomer) asbobining tuzilishi
    

TEV-1 uskunasining shakli
1-muruvvat; 2-namuna soluvchi kamera; 3-kondensator; 4-tola turini tanlovchi tugma; 5-tola turini ko‘rsatuvchi plastinka; 6-mikroampermetr; 7. K,R-mikro-ampermetrni sozlovchi dastalar; 8-namlikni ko‘rsatuvchi shkala; 9-ishga tushirish tugmasi; 10-ko‘rsatkichni harakatlantiruvchi dastak; 11-namlikni aniqlovchi ko‘rsatkich; 12-lampa.

73. 
    To‘qimachilik tolasining ingichkaligi va yo‘g‘onligi
    

nima va ahamiyati

Тўқимачилик толаларнинг йўғонлиги кўндаланг кесимининг юзаси, чизиқий ўлчови ёки чизиқий зичлик деб аталувчи узунлик бирлигига тўғри келган масса билан таърифланади. Толаларнинг йўғонлигини бевосита ўлчаш билан тўғри натижа олиб бўлмайди. Чунки уларнинг кўндаланг кесими нотўғри геометрик шаклга эга, яъни цилиндрик шаклда эмас (16-расм). Ундан ташқари толаларнинг таркибида бўшлиқ (ғоваклик) мавжуд. Бундай толаларнинг диаметри бир хил бўлса ҳам, кўндаланг юзаси ҳар хил бўлади. Толаларнинг йўғонлигини аниқроқ қилиб уларнинг кўндаланг кесим юзаси орқали аниқлаш мумкин [1]. Лекин, бу усул мураккаб, кўп вақт талаб қилади. Шунинг учун толаларнинг йўғонлиги узунлик бирлигига тўғри келган масса билан ифодаланади. Бу кўрсаткични толаларнинг чизиқий зичлиги деб аталади. Унинг формуласи:

73. 
    Tolalarning metrik nomeri nima, formulasi
    

Номер-тола узунлигининг массасига бўлган нисбати бўлиб, у қуйидаги тенглама билан аниқланади:
, (мм/мг;м/г)

73. 
    Tolalarning chiziqiy zichligi nima, formulasi
    

Чизиқий зичлик-тола вазнининг унинг узунлигига бўлган нисбатига айтилади.
Чизиқий зичлик қуйидаги тенглама асосида аниқланади:
; (г/км;мг/м)

73. 
    Paxta tolasining pishib yetilganligini aniqlash usullari
    

73. 
    Qutblangan nurlarda paxta tolasining pishib
    

yetilganligini aniqlash usuli
Qutblangan nur - to’lqin uzunligi bir xil yo`nalishda tebrangan nurlarga aytiladi.
Yorug’likning sinish o’lchami tolaning qalinligiga bog’liq bo’ladi, agar tola ingichkaroq bo’lsa, unda ikki yoqlama yorug’lik sinishi kamroq bo’ladi. Uni amalga oshirish uchun kristall plastinka qo’yiladi. Yorug’lik nuri kristall plastinka orqali o’tib, sellyuloza devoriga qutblangan nur beradi.
Nurli to’lqinlarni birgalikda qo’shganimizda interferensiyali nuri hosil bo’ladi, u esa o’z navbatida tolaning qalinligiga, pishganligiga va mustahkamligiga bog’liq bo’ladi.