Oquvchan suyuqlik sotish, aktivlarni pul mablag‘lariga aylantirishning

M₄ =LA (1)/OV(1),

bu yerda: LA(1) — likvid aktivlar va bankning to‘lash muddati 30 kungacha bo‘lgan qo‘yilmalari (muddati uzaytirilgan yoki o‘tgan ssuda bo‘yicha qarzlar hisobga kirmaydi); OV(1) — talab qilib olingunga qadar bo‘lgan mablag‘lar va to‘lash muddati 30 kungacha bo‘lgan majburiyatlar.

Bu me’yorning minimal miqdori 0,3 atrofida bo‘lishi lozim.

D. Qisqa muddatli likvidlilik koeffitsiyenti to‘lov muddati 30 kundan 1 yilgacha bo‘lgan bank aktivlarining bankning mud­dati 30 kundan 1 yilgacha bo‘lgan depozitlari va jalb qilingan mablag‘lari va kapitaliga nisbati sifatida aniqlanadi, ya’ni:

М₅ = A/D+K,

bu yerda: A — to‘lash muddati 30 kundan 1 yilgacha bo‘lgan bank aktivlari; D — muddati 30 kundan 1 yilgacha bo‘lgan jalb qilingan depozitlar va jalb qilingan resurslar; K — bank kapitali.

Bu ko‘rsatkichning hajmi 1 ga teng bo‘lishi zarur.

4. Banklarning kreditlash jarayoni risk bilan bog‘liq. Shuning uchun ham banklarning likvidliligini ta’minlashda ular beradigan kreditlar bo‘yicha risk darajasini nazorat qilib borish katta aha­miyatga ega. Agar bank bir mijozga yirik hajmda kredit beradigan bo‘lsa, unga to‘g‘ri kelishi mumkin bo‘lgan risk darajasini tek- shirib turishi lozim. Keyingi me’yor (M₆) bir qarz oluvchiga to‘g‘ri keladigan maksimal risk hajmini aniqlab beradi:

   
   

M₆ =Yk/K,

bu yerda: Y_k — bir mijozga berilgan eng yirik kredit miqdori, ya’ni qo‘yilgan depozitlar bilan ta’minlanganligi chegaralangan holda shu mijozga bank tomonidan berilgan majburiyatlarning 75 foizi; K — bank kapitali.

Bu me’yor davlat kafolatlagan kreditlarga tegishli emas. Bu me’yorning miqdori 0,25 dan oshmasligi lozim.


222

5. Keyingi me’yor barcha yirik kreditlar uchun maksimal risk miqdori bo‘lib, u jami yirik kreditlar miqdorining bank kapitaliga nisbati sifatida aniqlanadi: