O‘quv yilida umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 9-sinf o‘quvchilari uchun geografiya fanidan bosqichli imtihon materiallari va ularning javoblari

«Ko’chirilgan kapitalizm davlatlar» va «Rekultivatsiya» atamalarining mazmun-mohiyatini tushuntiring.

1. 
   «Ko'chirilgan» kapitalizm - Ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy tizimi turli davrlarda Yevropadan ko'chib kelgan aholi tomonidan shakllantirilgan va hozirgi kunda rivojlanishning yuqori ko'rsatkichlari bilan tavsiflanadigan mamlakatlar guruhi. Bunday davlatlarga Avstraliya, Yangi Zelandiya, Isroil, JAR singari davlatlar misol bo’.
   
2. 
   Rekultivatsiya (lotincha re- qaytadan, yangitdan, lotincha kultivo - ekib obod qilaman) - kishilar faoliyati (konlar qazish, gidroinshootlar qurish, o`rmonlarni kesish, shaharlar bunyod etish va b.) natijasida ekin bitmaydigan bo`lib qolgan yerlarning unumdorligini qayta tiklash.
   

3. Jahonning siyosiy xaritasidan Markaziy Osiyo davlatlarini ko‘rsating. Ulardan qaysi birining poytaxti ekvatordan eng uzoqda joylashgan? Bu shaharning geografik koordinatalarini aniqlang.

Markaziy Osiyo davlatlari – Qozog’iston, Turkmaniston, O’zbekiston, Qirg’iziston, Tojikiston.
Qozog’iston poytaxti – Nur-Sulton shahri. Turkmaniston poytaxti – Ashxobot shahri. O’zbekiston poytaxti – Toshkent shahri.
Qirg’iziston poytaxti – Bishkek shahri. Tojikiston poytaxti – Dushanbe shahri.
Nur-Sulton shahrining geografik koordinatasi.

1. 
   51^o (51.16) shimoliy kenglik.
   
2. 
   71^o (71.47) sharqiy uzoqlik. Ashxobot shahrining geografik koordinatasi.
   

1. 
   38^o (37.96) shimoliy kenglik.
   
2. 
   58^o (58.33) sharqiy uzoqlik. Toshkent shahrining geografik koordinatasi.
   

1. 
   41^o (41.30) shimoliy kenglik.
   
2. 
   69^o (69.24) sharqiy uzoqlik. Bishkek shahrining geografik koordinatasi.
   

1. 
   43^o (42.87) shimoliy kenglik.
   
2. 
   75^o (74.57) sharqiy uzoqlik. Dushanbe shahrining geografik koordinatasi.
   

1. 
   39^o (38.56) shimoliy kenglik.
   
2. 
   69^o (68.79) sharqiy uzoqlik.
   

Yuqoridagi ma’lumotlardan ko’rinib turganidek ekvatordan eng uzoqda joylashgan shahar Nur-Sulton shahri hisoblanadi.

8.