O’quv-uslubiy majmuaning tarkibi

Nafas yo’llarining o’tkazuvchanligini tiklash

Nafas yo’llari til ildizi, qon, ovqat, tish, mayda o’yinchoqlar, tugma, qusuq massalari va boshqa buyumlar bilan to’silib qolishi mumkin. Bunday hollarda darhol nafas yo’llarini yot jismlardan tozalab tashlash kerak. Buning uchun bemorga qulay holat berish, nafas yo’llari va og’iz bo’shlig’ini qo’l bilan tozalab tashlash hamda Geymlix usulidan foydalaniladi.

Geymlix usuli - diafragmaning ko’tarilishi, nafas yo’llarida bosimning ortishi o’pkadagi havoni chiqishiga majburlaydi. Bu sun’iy yo’talga va nafas yo’llaridan yot jismlarning chiqib ketishiga sabab bo’ladi.

Jabrlanuvchining es-hushi joyida bo’lsa, tik turgan holatida bemordan oyoqlarini elka kengligida ochishni so’raladi, yordam ko’rsatuvchi bir oyog’ini jabrlanuvchining ikkala oyoqlari orasiga qo’yadi va uni orqa tomonidan quchoqlab, bir qo’l musht qilib tugiladi hamda bemorning kindigi va to’sh suyagi xanjarsimon o’sig’ining oralig’iga o’rta chiziq bo’ylab qo’yiladi.So’ngra ikkinchi qo’l bilan musht qilingan qo’l ushlanadi va bemorning qorniga ichkariga va yuqoriga yo’naltirilgan zarb bilan uriladi. Bu usul yot jism chiqib ketgunicha yoki bemor hushidan ketgunicha davom ettiriladi.

Hushsiz kishilarni yotqiziladi, og’iz bo’shlig’i ochilib tekshiriladi, yot jismlar bo’lsa olib tashlanadi. So’ngra ikki marta sun’iy nafas berib ko’riladi. Agar ko’krak qafasi ko’tarilmasa, bemorning boshi orqa tomonga egiladi va sun’iy nafas berish qaytariladi. Shunda ham hech qanday natija bo’lmasa puls tekshiriladi, agar puls sezilsa Geymlix usulidan foydalaniladi. Buning uchun bemor chalqancha yotqiziladi, quiqaruvchi tizzalab bemor oyoqlarining boldir qismiga o’tirib oladi. Bir qo’l kaftining pastki qismini tananing o’rta chizig’i bo’ylab kindik va xanjarsimon o’sitmtaning o’rtasiga qo’yiladi. Ikkinchi qo’l birinchi qo’lning usiga qo’yiladi va 5 marta yuqoriga qarab harakatlantiriladi.

Qoringa turtish jarayonida o’pkadagi havo nafas yo’llaridagi yot jismni surib chiqarishga majburlab, yo’tal qo’zg’aydi. Semiz odamlar va homilador ayollar uchun boshqa usullar qo’llaniladi.

Agar qoringa turtish uchun jabrlanuvchini quchoklab olish imkoni bo’lmasa yoki agar jabrlanuvchi homilador ayol bo’lsa, ko’krakka turtki beriladi.