|
5.2. Real vaqt rejimi
Tizimning kritik vaqtining reaksiya qiymati har xil bo‘lishi mumkin (hodisa xususiyatiga qarab), lekin tizimning o‘zi shakllantirilgan va oldindan bashoratlaniladi. Ovoz signallarini yoki nutqni qayta ishlash tizimlari uchun ishlab chiqilgan qayta ishlash tizimining sifatini belgilaydigan eng muhim omil bu bitta qiymatini hisoblash vaqti. Darhaqiqat, 0,1 soniyada bitta qiymat u(n) hosil bo‘lsin. Unda, agar bu nutq signalining qiymati bo‘lsa, unda protsedura, matematik jihatdan to‘g‘ri, amaliy esa tezlik bo‘yicha deyarli mutlaqo foydasiz; agar bu havo harorati sezgichidan kelib chiqadigan juda sekin o‘zgaradigan signal qiymatlari bo‘lsa, foydalanuvchi tomonidan foydalaniladigan protsedura juda qoniqarli hisoblanadi. Shunday qilib, protseduraning aniqlovchi xususiyati uning amaliy hisoblanishi, ya’ni u(n) kirish signalining joriy qiymatini oniy vaqt ichida yoki ular aytganidek, real vaqtda ishlov berish qobiliyatidir, bu esa majburiy ravishda aniqlikka erishish [18, 19, 20, 21].
73
Real vaqt tizimlarida real vaqt operatsion tizimlari (RV OT) muhim rol
o‘ynaydi. RV OT-da asosiy vazifa - bu obyektda sodir bo‘layotgan hodisalarga akstasir tezligi va resurslardan foydalanish esa ikkinchi fonga o‘tib qoladi.
RV OT-ning asosiy ajralib turadigan xususiyati - bu obyektda sodir bo‘layotgan dinamik jarayonlarni boshqarishda obyektning apparat qismi bilan bog‘lanishidir. Signal protsessori tomonidan boshqariladigan apparat-dasturiy majmua, obyektdagi voqealarni ro‘yxatdan o‘tkazadigan sensorlar bilan bir qatorda, kiritish/chiqarish modullarini o‘z ichiga oladi, ularning yordamida signal protsessori tashqi hodisalarni qayta ishlash uchun operatsion tizimdan foydalanadi. Shuning uchun RV OT tuzilishi, yadro funksiyalari va kiritish/chiqarish tizimini qurishda umumiy maqsadli operatsion tizimlardan sezilarli farqlarga ega. Real vaqt tizimi asosiy xotirada bir vaqtning o‘zida bir necha dasturlarni joylashtirish asosidagi ko‘p dasturli ishlov berish rejimida ishlaydi. Bunda SP vaqti va resurslari tashqi qurilmalarning so‘rovlariga binoan taqsimlanadi. Bunday holda, yadroning vazifalari ma’lumotlarni qabul qilish, algoritmlarni qayta ishlash, ishlov berishni to‘xtatish va real vaqt rejimini ta’minlash dasturlarini rejalashtirish va sinxronizatsiya qilishdir iborat bo‘ladi (5.2-rasm).
Foydalanuvchi vazifalari
Nosozliklarni tuztuvchi
Drayverlar Fayl tizimi
Dinamik Yadro xotirani
taqsimlash Terminal emuliyatori
Tizimli vazifalar
5.2-rasm. Real vaqt operatsion tizim tuzilishi
74
RV OT – bu o‘zining nostandart dastur modullarini rivojlantirish va dasturiy
amalga oshirish vositalarga ega bo‘lgan ochiq tizimdir.
RV operatsion tizimining yana bir farqi - bu ishlanma tizimlari va ijro etuvchi tizimlarning aniq ajratilganligidadir. Ishlanma tizimi bu real vaqtda dasturlarni tuzish va otladka vositalarining to‘plamidir. Ijro etuvchi tizimi bu amaliy vazifalarning real vaqt rejimida ishlashini ta’minlaydigan vositalar to‘plami (yadro, drayvlar, bajariladigan modullar).
Real vaqt tizimlari ikki xil turi mavjud: "qattiq" va "yumshoq" real vaqt tizimlari [22].
“Qattiq” real vaqt tizimlari ishlov berish dasturlarini bajarishda hech qanday kechikishlarga yo‘l qo‘ymaydi, chunki bu ishlash jarayoninig buzilishiga (ishlamay qolish, rejimdan chiqish, jadvalning buzilishi) yoki hatto to‘xtab qolish va baxtsiz hodisaga olib kelishi mumkin. Parvozlarni boshqarish tizimlari (samolyotlar, raketa, sun’iy yo‘ldosh) qattiq tizimlarga misol bo‘lishi mumkin.
“Yumshoq” real vaqt tizimlari uchun ishlov berish jarayonidagi kechikish juda muhim emas, ammo bu ishlamay qolishi va ishlashning pasayishiga olib kelishi mumkin. Kompyuter tarmog‘ini boshqarish yumshoq tizimga misol bo‘la oladi. Agar tizim keyingi qabul qilingan ma’lumot paketini qayta ishlashga ulgurmagan bo‘lsa, bu ma’lumotlar yo‘qotilishiga olib keladi, ammo tizim ma’lumotlar uzatishning umumiy tezligini pasaytirish orqali takroriy jo‘natishni ta’minlay oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
