O‘quv qo‘llanma 5111800 Maktabgacha ta’lim bakalavriat ta’lim yo‘nalishi talabalari uchun Toshkent 2019 Annotatsiya

Pahmoq teatri. Pahmoq teatrining tuzilishi va jihozlari. Ma’lumki‚ bolalarning har tomonlama rivojlanishlarida turli o‘yinlar va teatrlashtirilgan tadbirlarning ahamiyati kattadir. Bunda stol ustida o‘ynaladigan o‘yinchoqlar qo‘g‘irchoqlar teatridan keng foydaniladi.
Pahmoq teatrining o‘ziga hos tomoni shundaki‚ kichkintoylar‚ asosan‚ ertak qahramonlarining aynan o‘zini ko‘radilar. Personajlar pahmoq ekranga yopishtiriladi. Ekran tayyorlash uchun balandligi 40 uzunligi 60 sm li qalin karton yoki faner ustiga pahmoq gazlamasi yaxshilab yopishtiriladi. Personajlar ekranda mana shu ekran orqali yopishtiriladi. Bolalar uchun mo‘ljallangan pahmoq teatri ertak ishtirokchilari, personajlar, dekoratsiyalar, ertak matni, boshlovchi ertakchi bobo yoki momolardan iborat bo‘ladi.
Pahmoq teatri uchun personajlar quyidagicha tayyorlanadi: personajlar karton qog‘ozdan qirqib olinadi va rangli bo‘yoqda, guashda bo‘yaladi. Tayyor bo‘lgan personajlar ertak matni bilan birga papkaga solib qo‘yiladi.
Quticha qo‘g‘irchoq. Qo‘g‘irchoqning bosh qismi uchun turli–tuman qutichalarni moslashtirish mumkin. (qaymoqdan, sutdan bo‘shagan kubik, silindr shaklidagi idishlar). Asosiysi unga bolaning qo‘li sig‘ishi kerak. Bolani o‘zi xohlayotgan mavzuga mos qutichalarni to‘plab qo‘yishga o‘rgatish kerak‚ detallarini esa turli ashyolardan qirqish va yelimlash mumkin. Buning uchun bolalarga jihozlash uslubini ko‘rsatish kerak. Bolalar bilan shunday o‘yinchoqlar rasmlarini ko‘rib chiqish yasashning ikki varianti mavjud: figuraning butun yoki bosh qismini aks ettirish.
Bunda bolalar qo‘lga matodan yubka kiyib, mustaqil tika oladilar. Qo‘l barmoqlari quticha ichiga berkitilgan. Bunday qo‘g‘irchoqlardan gapiruvchi qo‘g‘irchoq qilish mumkin. Bolalarga og‘zini qilish uchun tuynukcha qirqishga yordam berish kerak. Qutichaning ichidan tuynuk oldini ko‘rsatgich barmoq bilan qimirlatsa, guyoki, qo‘g‘irchoq gapirayotganday tuyuladi.
Sakrovchi o‘yinchoq. Bunday teatr qahramonlarini yasash uchun dumaloq rezina kerak bo‘ladi. Qog‘oz bo‘laklaridan quyuq massa hosil qilish, rezina esa shu quyuq massa ichida qolishi kerak. Bu quyuqadan har–xil qahramonlarning bosh qismini yasash mumkin. Bu o‘yinchoqni yasashda qog‘oz, turli mato, paralon, sim, klyonka kerak bo‘ladi. Bolalar hayotini muhofaza qilish maqsadida elektr simlar‚ to‘g‘nog‘ich, skrepka, spitsa va hakazo shikastlantiruvchi asboblardan ehtiyot bo‘lish kerak. Quyida barmoq tetri namunalari berilgan: