O’quv darslik

TABLETKA, KAPSULA, DRAJE, KUKUN, KARAMEL, VA BOSHQA 
QATTIQ DORI VOSITALARIGA RETSEPT YOZISH. 
Sochma 
(poroshok, kukun) – Pulvis (qaratqich kelishik birlik sonda – 
pulveris, qisqartirilgani – pulv.) – sirtga qo‘llash yoki ichish uchun 
buyuriladigan, sochiluvchanlik xossasiga ega bo‘lgan qattiq dori shakli. 
Oddiy (bitta ta’sir ko‘rsatuvchi moddadan iborat) va murakkab sochmalar 
(ikki yoki undan ortiq ta’sir ko‘rsatuvchi moddadan iborat), shuningdek, 
dozalarga taqsimlangan va taqsimlanmagan sochmalar tafovut qilinadi. 
Maydalanish darajasiga qarab ular quyidagilarga ajratiladi: 
Yirik – 
grossus

---

- 164 -
Mayda – 
subtilis
Juda mayda –
subtilissimus
Sirtga ishlatiladigan sochmalarning miqdori 5 grammdan 100 grammgacha 
bo‘ladi va dozalarga taqsimlanmagan shaklda yoziladi. 
Misol:
Streptotsidning juda mayda sochmasidan 20 grammiga retsept 
yozilsin va jarohat yuzasiga sepish uchun buyurilsin. 
Rp.: Streptocidi subtilissimi 20,0 
D.S. Jarohatga sepish uchun 
Terapevtik dozasining ahamiyati juda katta bo‘lmagan sochmalar ichish 
uchun dozalarga taqsimlanmagan shaklda yoziladi. 
Misol:
30,0 magniy oksidiga retsept yozilsin. ¼ choy qoshiqdan kuniga 3 
mahal ovqatdan 2 soat keyin qabul qilish uchun tavsiya qilinsin. 
Rp.: Magnesii oxydi 30,0 
D.S. Ovqatdan 2 soat keyin ¼ choy qoshiqdan kuniga 3 mahal 
ichilsin 
Terapevtik dozasining ahamiyati katta bo‘lgan sochmalar ichish uchun 
dozalarga taqsimlangan shaklda yoziladi. Bunday oddiy sochmalarni yozishda 
reseptda dori moddasining nomi yozilib, uning bir martalik dozasi belgilab 
qo‘yiladi. So‘ngra D.t.d.N. yozilib, sochmaning soni belgilanadi, so‘ngra S. 
yoziladi. 
Misol: 
td = 0,3 g bo‘lgan barbital natriyning 10 ta sochmasiga retsept 
yozilsin. 1 ta sochmadan uxlashdan 30 daqiqa oldin ichish uchun buyurilsin.