O’quv darslik

KLOPAMID
va 
OKSODOLIN
– preparatlari davomli ta’sirga ega. 
Klopamid kuchli ta’sirga ega va 8-18 soat, oksodolin esa taxminan 3 kun ta’sir 
etadi. Ta’sir mexanizmi asosan distal (va qisman proksimal) naychalarda natriy 
ionlarini reabsorbsiyasini susaytirish bilan bog‘liq. Ikkala preparat ham MITdan 
yaxshi so‘riladi. Buyrak va ichak orqali chiqariladi.
Qo‘llanishga ko‘rsatmalar va noxush ta’sirlari dixlotiazidnikiga o‘xshash.
FUROSEMID 
– juda kuchli tez va qisqa ta’sir etuvchi diuretik 
hisoblanadi. Kimyoviy tuzilishi dixlotiazidnikiga o‘xshash. Enteral va parenteral
qo‘llanilganda ham samarador.
Ta’sir mexanizmi
natriy va xlor ionlarini nefronlarning egri-bugri 
naychalarining nafaqat distal, balki proksimal qismlarida, hamda genli 
sirtmog‘ining ko‘tariluvchi qismining yo‘g‘on bo‘g‘imida reabsorbsiyasini 
susaytirishi bilan bog‘liq. Preparat kaliy ionlarni reabsorbsiyasini sustroq 
kamaytiradi. Karboangidraza fermenti faolligiga deyarli ta’sir ko‘rsatmaydi. 
Atsidoz va alkalozda ham, bir xil ta’sir etadi, davomli qo‘llanilganda ham 
samaradorligi kamaymaydi. Ta’siri tez boshlanadi. M-n: venaga kiritilgach, bir 
necha daqiqadan so‘ng boshlanib, 1,5-3 soat davom etadi. Ichilganda 45-60 
minutdan so‘ng boshlanib 4-8 soat davom etadi. Yaxshi tomoni shuki, furosemid 
boshqa diuretiklar samara bermagan xolatlarda ham yaxshi ta’sir ko‘rsatadi. 
Furosemid buyrakda qon aylanishini oshiradi. Organizmda peshob kislotasini 

---

- 521 -
to‘planishiga olib keladi. Kalsiy ionlarini ajralishini (organizmdan) kuchaytiradi, 
shu tufayli giperkalsiemiyada yaxshi natija beradi (giperparatireoidizm). 
Furosemid qon bosimini mo‘‘tadil tushiradi, chunki periferik qon tomirlarini 
kengaytiradi.
Ko‘rsatmalar
: peshob haydovchi vositalar sifatida, xafaqonlik xastaligida 
o‘pka, bosh miya shishida, surunkali buyrak etishmovchiligida, o‘tkir 
zaxarlanishda peshobni tezkorlik bilan ko‘paytirish uchun va dixlotiazidni 
qo‘llash zarur bo‘lgan barcha xolatlarda.