O’quv darslik

dixlotiazid, siklometiozid
.
b)
tiazid bo‘lmagan yoki turli xil tuzilishga ega moddalar 
furosemid,
klopamid, oksodolin
. 
2.
Dixlorfekosi sirka kislota xosilasi 
etakrin kislotasi
3.
Ksantinlar 
temisal, eufillin
.
4.
Pteridin hosilalari 
triamteren
.
5.
Pirazinoilguanidin unumlari 
amilorid
. 
II.
Aldosteron antogonistlari 
spironolakton
. 
III.
Osmotik faol diuretiklar 
mannit, mochevina
. 
IV.
Kislota hosil qiluvchi vositalar 
ammoniy xlorid
. 
Ta’sir qilish joyiga qarab diuretiklar quyidagi guruhlarga bo‘linadilar: 
1.
Asosan buyrak naychalarini distal qismiga ta’sir etuvchi vositalar 
dixlotiazid, siklometazid, klopomid, oksodolin
. 
2.
Genli sirtmog‘ining ko‘tariluvchi qismidagi yo‘g‘on bo‘g‘imiga ta’sir 
etuvchi vositalar 
furosemid, etakrin kislotasi
. 
3.
Buyrak naychalarning distal qismi oxiriga va yig‘uvchi naychalarga ta’sir 
etuvchi vositalar.
triampteren, amilorid, spironolakton.
4.
Buyrak naychalarining proksimal qismiga ta’sir etuvchi vositalar 
eufilin
. 

---

- 519 -
5.
Buyrak naychalarining hamma qismlariga ta’sir etuvchi vositalar
 mannit
. 
SHuni qayd etish joizki, fil’tratsiya jarayonini kuchaytirish peshob 
ajralishini unchalik kuchaytirmaydi, chunki birlamchi peshobning 99% qayta 
so‘riladi. Masalan: agar filtratsiya jarayoni 10%ga ortsa, peshob bor yo‘g‘i 0,1% 
ko‘payadi. Agar reabsorbsiya jarayoni shungacha kamaysa, peshob ajralishi 
kuchli darajada oshadi 100%! 
Buyrak naychalari epiteliysiga bevosita ta’sir etuvchi diuretiklar.