O’quv darslik

NOKSIRON
(Noxiron) piperidin hosilasi, kimyoviy tuzilish bo‘yicha 
fenobarbitalga o‘xshash (ortiqcha NN2 guruhi bor). Uxlatuvchi va 
tinchlantiruvchi ta’sir ko‘rsatadi. Uyqu 8 soat davom etadi. Barbituratlarga 
nisbatan faolligi past. Uyquning “tez” davrini qisqartiradi. Atropinsimon ta’sir 
ko‘rsatish xususiyatiga ega. MITdan yaxshi so‘riladi. Gematoensefalik barerdan 
oson o‘tadi. Uxlashdan 15-30 daqiqa oldin ichiladi. Bemorlar bu preparatni 
ta’sirini yaxshi o‘tkazadilar. Kamdan-kam hollarda allergik reaksiyalar 
rivojlanadi. 
XLORALGIDRAT
(Chlorali hidras). Birinchi bo‘lib qo‘llanilgan 
ishonchli uxlatuvchi birikma. Kuchli uyqu chaqirish vositasidir. MITdan oson 
so‘riladi. Ta’siri 5-10 daqiqadan keyin boshlanadi, 6-7 soat davom etadi. Ta’siri 
tugagach, noxush oqibatlar rivojlanmaydi, lekin unga o‘rganish rivojlanadi. 
Organizmda to‘planmaydi (kumulyasiya bo‘lmaydi).
Xloragidratning kamchiliklari mavjud, ular quyidagilardir: mahalliy 
kuydiruvchi ta’sirga ega (ichilganda og‘iz bo‘shlig‘ini juda achishtiradi) shuning 
uchun shilliqlar bilan qo‘shib beriladi. 
-
parenximatoz a’zolarga zaharli ta’sir qo‘rsatadi.
-
qon aylanish markazi faolligiga salbiy ta’sir etadi.

---

- 313 -
Organizmdan xloralgidrat peshob orqali faqat glyukuronid holatida 
ajraladi. Xloradgidrat uxlatuvchi va tutqanoqa qarshi vosita sifatida 
qo‘llaniladi.
BROMIZOVAL
(Bromizovalum)-Mochevina hosilasi. Juda kam zaharli, 
kuchsiz tinchlantiruvchi va mo‘‘tadil uyqu vositasi. Uyquni boshlanish davrini 
buzilishida qo‘llaniladi. 
Bromizoval 
xloralgidratga o‘xshab tana harorati, me’da-ichak 
sekretsiyasiga, buyrak faoliyatiga barbituratlarga nisbatan kam ta’sir etadi.
Nomi
Kattalar uchun o‘rtacha 
terapevtik doza va kiritish 
yo‘li 
CHiqarish shakli 
Nitrazepam– 
Nitrazepam
Ichishga 0,005-0,01 g 
Tabletka 0,005 va 0,01 g 
Zolpidem – 
Zolpidem
Ichishga 0,01 g 
Tabletka 0.01 g 
Etaminal-natriy– 
Aethaminalum natrium
Ichishga 0,1-0,2 g; rektal 0,2 
g 
Kukun; tabletka 0,1 g 
Xloralgidrat — 
Chtorali 
hydras
Ichishga va rektal (xuqna) 
0,5-1 g 
Kukun