Oqsillar tuzilishi, funksiyasi va muxandisligi fan dasturi

Tuzuvchilar:

M.S. Toshmuhamedov -  kimyo fanlari doktori, professor.

S.G.Sherimbetov 

-  

biologiya fanlari doktori, dotsent. 

SH.M. Mamatov 

— 

texnika fanlari doktori, dotsent.

Taqrizchilar:

Nazarov K.K. 

-  TGTU, “Qishloq xo’jaligi texnikasi”  kafedrasi, dots.

G.T.Abdullayeva 

- Biorganik kimyo institute  katta ilmiy hodimi, b.f.n.

Fan 

dasturi  Toshkent  kimyo-texnologiya  instituti  Kengashida 

ko’rib

chiqilgan  va  tavsiya  qilingan  (201# yil  64 

06

 ” 

O$

_____dagi 

3

 

-  sonli

bayonnoma).

---

I. 

0 ‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy  t a ’lim dagi o‘rni

Oqsil 

molekulasi 

ishtirokida 

ketadigan 

biokimyoviy 

reaksiyalar 

mexanizmlarini  o‘rganish  uchun  eng  muhim  etaplardan  biri  oqsillami  individual 

xolda ajratish va ulami tuzilishini o‘matishdir.

Keyingi paytlarda oqsillar kimyosini shiddatli rivojlanishi natijasida metodik 

ishlanmalar  darajasi  juda  yuqorilab  ketdi.  Masalan  yuqori  samarali  suyuqlik 

xromatografiyasi  usullarini  ilmiy  ishlarga  joriy  qilinishi  oqsillar  tuzilishini 

o‘rganishda,  ayniqsa  avtomatlashtirilgan  sekvenirlash  (oqsil  molekulasida 

aminokislota qoldiqlarini ketma-ketligini aniqlash) usullari juda osonlashdi.

Zamonaviy  biotexnologiyani  rivojlantirish  uchun  fiziologik  faol  peptidlar, 

antibiotiklar,  fermentlar,  retseptorlar ta’sir mexanizmi, ya’ni  gormon-oqsil,  oqsil- 

oqsil  ta’sirlashuvi,  va  shuningdek  yaqinda  kashf qilingan  oqsillaming  birlamchi 

tuzilishi gomologiyasini o ‘rganish juda muhimdir.

Ushbu  fan  dasturida  oqsil  tabiatli  molekulalami 

biologik  material dan 

individual xolda ajratib olish, ulami kimyoviy tuzilishini o‘matish, biologik faollik 

xususiyatlarini  namoyish  qiladigan  ta’sir  mexanizmlarini  o‘rganish  usullarini, 

shuningdek  biologik  faol  bo‘lgan  gomogen  preparatlami  “oqsillar  muxandisligi” 

metodlari  yordamida  sanoat  miqyosida  qo‘llash  yo‘llarini  o‘rganish  nazarda 

tutilgan.