O’qituvchi: Shamsiyeva Dilnoza Baxodirovna «Tasdiqlayman» O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarda Pskal dasturlash tilidan foydalanish ko`nikmalarni rivojlantirish.


DTS: Paskal tilida ishlatiladigan miqdorlarning turlari, ularni nomlanishi va tavsiflaninishi haqida ma’lumotga ega bo`lish.


Dars turi: yangi bilim beruvchi
Dars o`tish metodi: Aqliy hujum, aralash, interfaol.
Dars jihozi: Tarqatma materiallar, 9-sinf darsligi, jadvallar.
Texnik jihozlar: Kompyuter, multimedia vositalari, slaydlar, proektor.


Darsning borishi
I. Tashkiliy davr
II. Takrorlash

6. 
   Paskal dasturlash tilining alifbosi haqida so‘zlab bering.
   
7. 
   Paskal dasturlash tilida ishlatiladigan arifmetik va mantiqiy amallarni izohlang.
   
8. 
   Operator nima?
   
9. 
   Paskalda dastur qanday qismlardan tashkil topadi?
   
10. 
    Dasturning tavsiflash qismi haqida ma’lumot bering.
    

III. Yangi mavzuni o`rganish
Paskal tilida, asosan, uch xil: o‘zgarmas, o‘zgaruvchi va jadval ko‘rinishidagi miqdorlar ishlatiladi. Ular belgili, satrli, mantiqiy va sonli turdagi qiymatlarni qabul qilishi mumkin.
O’zgarmas miqdorlar.
Belgili o‘zgarmaslar apostrof ichiga olingan bitta belgi – harf, raqam yoki maxsus belgidan iborat. Masalan: ‘a‘; ‘B‘; ‘9‘; ‘-‘, ‘ ‘ va hokazo.
Satrli o‘zgarmaslar (belgilardan iborat satr) soni 0 tadan 122 ta belgigacha bo’lgan va apostrof ichiga olingan harf, raqam va maxsus belgilar ketma-ketligidan iborat. Masalan:
‘Toshkent‘; ‘A 549‘; ‘B***M.‘; ‘47%‘; ‘BMA = ‘; ‘..-...-‘ va hokazo.
Apostrof ichida hech narsa yozilmasa u bo’sh satr deyiladi
Mantiqiy o‘zgarmaslar True (rost) yoki False (yolg‘on) mantiqiy qiymatlardan biridir.
Sonli o‘zgarmaslar ikki turda – butun yoki haqiqiy bo‘lishi mumkin. Butun sonlar ishorali yoki ishorasiz ko’rinishda -2147483648 dan [phone] gacha bo’lgan butun sonlardir. Agar butun sonli o’zgarmas bu oraliqdan chiqib ketsa, translyator bu xato haqida xabar beradi. Haqiqiy sonlar o‘z navbatida qo‘zg‘almas nuqtali va qo‘zg‘aluvchi nuqtali sonlarga bo‘linadi.
O‘nli kasrlarning butun va kasr qismini ajratuvchi “vergul” o‘rniga Paskal dasturlash tilida “nuqta” yoziladi.