„O‘qituvchi nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020

II FASL.
 
SO
‘
ZDAN SO
‘
ZNING FARQI BOR
9-mavzu.
 QANDAY SO‘ZLAR O‘ZARO
BOG‘LANMAYDI?
Fikrat – daryo, g‘aflat ko‘lmakdir,
Daryo – hayot, ko‘lmak o‘lmakdir.
(
Erkin Vohidov
)
9.1-mashq.
Qavs ichidagi so‘zlardan mosini tanlab, matnni o‘qing. 
UMR SHUNDAY KECHADI
Bir guruh ulfatlar tijorat maqsadida chet (
el, yurt, shahar, o‘lka
)ga 
borishdi. Ular gavjum shahardagi sakson qavatli (
mehmonxona,
bino, ofis
)- 
ning yetmish beshinchi qavatiga joylashishdi, chunki bundan pastda joy 
yo‘q edi. Yuqoridan shaharni tomosha qilish qulayligini o‘ylab, shu qavatda 
qolishga (
rozi, majbur
) bo‘lishdi. „Ammo shuni eslatib qo‘yishim lozim-
ki, – deya ularni ogohlantirdi mehmonxona xodimi, – ichki tartibimizga 
ko‘ra, kech soat o‘n birdan ertalabki yettigacha 
lift
ishlamaydi. Shuning 
uchun soat o‘n birgacha xonangizga chiqib olishni unutmang“. 
Ulfatlar birinchi va ikkinchi kunlari aytilgan vaqtgacha ishlarini tugatib, 
xonalariga ko‘tarilib olishdi. Ammo uchinchi kuni ko‘ngilochar (
bazm, 
tomosha, o‘tirish, konsert
)da uzoqroq qolib ketishdi. Mehmonxonaga 
qaytishganida soat o‘n birdan o‘n daqiqa o‘tgan edi. Xizmatchilardan 
liftni ishlatib berishni (
iltimos, talab, da’vo, iddao
) qilishdi, lekin foydasi 
bo‘lmadi: lift avtomatik ravishda o‘char ekan. Pastda qolishning ham iloji 
yo‘q, yetmish beshinchi qavatga 
zinapoya
orqali piyoda chiqish esa azob. 
Shunda bittasi: 
– Kelinglar, sekin suhbatlashib chiqib ketaveramiz. Avvalgi yigirma 
besh qavatda (
latifa, qo‘shiq, askiya, topishmoq
) aytamiz, hazil-huzul 
qilamiz. Keyingi yigirma besh qavatda esa qo‘rqinchli (
voqea, hodisa, 
xabar, vaziyat
)lardan so‘zlaymiz. Qarabsizki, xonamizga yetib olganimizni 
http://eduportal.uz

---

44
ham (
bilmay, ko‘rmay, eshitmay, o‘ylab
) qolamiz, – dedi. Bu gap ham-
malariga ma’qul keldi.
Darhaqiqat, qiziq-qiziq hangamalar bilan dastlabki yigirma besh 
qavat ancha tez (
bosib o‘tildi, chiqildi, egallandi, ishg‘ol etildi
). Keyin 
jiddiy voqealarning, mardlik qissalarining navbati keldi. Ulfatlar ikkinchi 
bosqichni ham amallab ortda qoldirishdi. So‘nggi yigirma besh qavatni
g‘am-g‘ussaga (
to‘la, boy, chalingan, to‘yingan
) hikoyalar, yurakni 
ezadigan alamli rivoyatlarni aytib, ming (
mashaqqat, azob, qiyinchilik, 
nadomat
) bilan bosib o‘tishdi. Nihoyat, sillalari qurib, hansirab, tillari
osilib, 
eshik
oldiga yetib kelishdi. Shunda ulardan biri o‘sha (
kun, voqea, 
hodisa, vaziyat
)ning eng musibatli qissasini aytdi: „