O‘qitish metodikasi o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan o‘quv qo‘llanma sifatida tavsiya etilgan

Savol va topshiriqlar:
1. Adabiyottanuv fanidan o‘zlashtirgan bilimlaringizni xotirla-
gan holda dramatik turga mansub asarlarning o‘ziga xos xususiyat-
larini sanab bering. Ular orasidagi umumiylik va farqli jihatlarni 
alohida ajratib ko‘rsating.
2. Daramatik asarlarning badiiy tahlili bilan o‘quv tahlili ora-
sida qanday tafovut bor? 
3. «Temir xotin» o‘z mazmun-mohiyati bilan dramatik tur ning 
qaysi janriga mansub, Sizningcha? Bu asarning boshqa janrlardan 
farqini nimalarda ko‘rish mumkin deb o‘ylaysiz?
4. Matndagi: «Boshdan oxir yengil yumorga yo‘g‘rilgan, bir 
oz fantaziya ham aks etgan bu asarda qanday jiddiy gap bo‘lishi 
mumkin?» degan savolni o‘zingiz yana-da to‘ldiring. Keltirilgan 
namunalarga, sizningcha, yana nimalarni qo‘shish mumkin?

---

255
5. Dramatik asarlarning mutolaasi haqida nima deya olasiz? 
Sizningcha, ular darsda, o‘qituvchi tomonidan qanday o‘qilishi 
kerak?
6. Alomatning: «
Hamma gap shunda-da, nolimaysiz! Ko‘nikib 
ketgansiz. Yaralar toshga aylangan – og‘riq sezmaydi. Dod solib 
baqirish-ku, qo‘lingizdan kelmas, hech qursa ingrab qo‘yishga ham 
qodir emasmisiz, Qo‘chqor aka! Qalbingizning unu tilib ketgan, 
o‘zingiz ham bilmaydigan burchaklarida miltillayotgan ushoqqina 
norozilikdan qo‘rqasiz, uni sezmaslikka olasiz!
» degan gaplarida 
qanchalik haqiqat bor deb o‘ylaysiz? Uning fikriga qo‘shilasizmi? 
Nega? Fikringizni asoslang. 
7. Qo‘chqorning xayron bo‘lib: «
Xo‘sh, nima ish qilipti! Hali 
qatorlashtirib bola tuqqani yo‘q, kechalari uyqudan qolib, beshik 
quchoqlab chiqqani yo‘q, har bir farzandi bilan ming bor kasal 
bo‘lib, ming bor sog‘aygani ham yo‘q. Bitta o‘zbek ayoli nima ish 
qilsa, shuning yarmini qildi, xolos...
» degan gaplari bilan muallif 
nazarda tutgan «jiddiy gap» orasida aloqadorlik bormi, nima deb 
o‘ylaysiz? Bor bo‘lsa, u nimalarda aks etgan, Sizningcha?
8. «Temir xotin» bilan bog‘liq tavsiya etilgan barcha 
savol va topshiriqlarga o‘zingiz javob bering. Shunda ertaga 
o‘quvchilaringizni nazorat qilish imkoniyatingiz konkretlashadi.
9. Asarda ilgari surilgan haqiqatga o‘z munosabatingizni 
bildiring. Bu haqiqat sizni kuldirdimi yoki ta’bingizni xira qildimi? 
Nega shunday deb o‘ylaysiz?
10. «O‘tgan kunlarimiz mening taqdirimda» mavzusida insho 
yozing. Auditoriyada har biringizning ishingizni muhokamaga 
torting. Yutuq va kamchiliklarini o‘rganing.

---

256
257