O‘qitish metodikasi o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan o‘quv qo‘llanma sifatida tavsiya etilgan

Savol va topshiriqlar:
1. Mustaqil fikrlash tushunchasiga berilgan quyidagi ta’rifga 
diqqat qiling: «
insonning o‘z oldida turgan muammoni aniq belgi-
langan maqsad va vazifalarga muvofiq holda bilimi hamda hayotiy 
tajribalariga tayanib, o‘z intellektual imkoniyati darajasida turli 
yo‘l, usul, vositalar yordamida, mustaqil ravishda hal qilishga qa-
ratilgan aqliy faoliyatidir»
. Uni qanday tushunganingizni birorta 
badiiy matnga tayangan holda asoslab bering. Adabiyot darslarida 
o‘quvchilarni mustaqil mulohaza yuritishga yo‘naltirish borasida 
mulohaza yuriting. 
2. Inson tafakkuri mustaqilligi darajasining belgilari – 
tashab-
buskorlik, pishiqlik 
va 
tanqidiylik
haqida o‘ylab ko‘ring. Ularni 
o‘z qarashlaringiz asosida, hayotiy yoki badiiy haqiqatlar misolida 
tahlil qiling.
3. Quyidagi fikrni o‘qing: «
Maqsad, vazifalari o‘zga shaxslar 
tomonidan belgilab qo‘yilgan, tayyor usul va vositalarga tayangan 
holda boshqalarning bevosita yordami bilan amalga oshiriladigan 
jarayonda ishtirok etgan tafakkur fikr qaramligini anglatadi. Mus
-
taqil tafakkurga ega bo‘lmagan kishilar tayyor qarashlar quliga 
aylanadilar. Ularning tafakkuri ...o‘sish-rivojlanishdan orqada 
qoladi. Mustaqil fikrlash rivojlanmagan hollarda kaltabin, aqlan 
erinchoq, behafsala, loqayd odam shakllanadi. Tafakkurning qa-
ramligi, muteligi jamiyat rivojiga, millat taraqqiyotiga to‘siq 
bo‘lib, alohida odam uchun fojiadir»
. Undagi kalit so‘zlarni alo-
hida ajratib yozing. Har bir so‘zning mazmun-mohiyatini ochib 
bering. Olingan ko‘chirmadagi har bir jumlani alohida-alohida 
tahlilga torting. Mustaqil fikrga ega bo‘lmagan fuqarolar jamiya-
tining, alohida shaxsning fojiasi darajasi haqida birgalashib mulo-
haza yuriting.
4. Inson tafakkurining mustaqilligi darajasini o‘lchash