|
144- dars
Mavzu; Bo’lim yuzasidan umumiy takrorlovchi dars
Maqsad: a) Ta’limiy: “Ajdodlarimiz – faxrimiz” bo’limi yuzasidan olgan bilimlarni mustahkamlash.
b) Tarbiyaviy: 1. O'quvchilarga Vatanimiz tarixida o'tgan xalq qahramonlari, ularning jasorati haqida, vatan uchun kurashi haqida bilim berish;
2. O'quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash;
3. O'qish malakasi sifatlarini, tez, to'g'ri anglab o'qish, ifodali o'qish sifatlarini takomillashtirish, lug'atini boyitish, nutqini o'stirish.
Dars jihozi. Mavzuga mos rasmlar.
Darsning borishi.
1. Tashkiliy qism. Darsni tashkillashtirish.
1. O'tilgan mavzu yuzasidan o'quvchilar bilimini aniqlash.
Matnni 3-4 o’quvchiga so’zlataman. Og’zaki savol- javob o’tkazaman. O’quvchilar tuzgan savollarni o’qittiraman. Birgalikda savollarga javob toptiraman.
“Buyuk vatandoshlarimiz” ni klaster usulida ta’riflash.
At Termiziy al Farg’oniy
BUYUK
VATANDOSHLARIMIZ
Amir Temur al Forobiy
Mirzo Ulug’bek Alisher Navoiy Manguberdi
Mavzuni o'quvchilar qanday o'zlashtirganliklarini aniqlash maqsadida quyidagi savol va topshiriqlarga javoblar oladi:
— Xalq uchun yonib, kuyib yashagan inson kim?
— To'g'ri.
— Bo’limdagi qaysi hikoya sizga ko'proq yoqdi? Nima uchun?
— To'g'ri. Fikringizni isbotlovchi parchani matndan o'qing.
O'quvchilar Ibn Sinoning:
2. So'ng bilim haqida maqollar aytish topshiriladi.
O'quvchilar aytgan maqollardan: «Yoshlikda olingan bilim go'yo toshga bitilgan naqsh kabidir», «Bilagi zo'r birni yiqar, ilmi zo'r mingni yiqar» maqollari tanlab olinadi va tphlil qilinadi.
Maqollarni tahlil qilishda tasviriy ifodalar va ayrim so'zlarning o'z ma'nosida hamda ko'chma ma'noda ishlatilishi tushuntiriladi.
Dastlab naqsh so'ziga izoh beriladi. Naqsh — gul demakdir. Toshni o'yib, naqsh solinadi. Shuning uchun u hech qachon o'chmaydi. Yoshlikda olingan bilim ham sira esdan chiqmaydi. Demak, yoshlikda olingan bilim toshga o'yib ishlangan naqshdek ekan.
Ikkinchi maqoldagi «bilagizo'r» so'zlari birinchi misrada o'z ma'nosida, ya'ni bilagida kuchi ko'p, ikkinchi misrada esa ilmi ko'p ma'nosida ishlatilganligi tushuntiriladi.
O'qituvchining izohidan so'ng o'quvchilar maqollarni tahlil qilib, xulosa chiqaradilar.
3. «Ilmning ahamiyati» o'yini o'ynaladi.
O'yin quyidagicha uyushtiriladi:
Ikki ustun shaklida quyidagi so'zlar yozuv taxtaga yoziladi va nuqtalar o'rniga mos so'zlar topib yozish aytiladi.
Sinf o'quvchilari ikki guruh («Ilg'orlar» va «Chaqqonlar»)ga bo’linadi. O'qituvchining topshirig'i bilan bir vaqtda ikki o'quvchi o'yinni boshlaydi.
Qaysi guruh vazifani oldin va to'g'ri bajarsa, o'sha guruh g'olib hisoblanadi. Har bir guruh vakili 2 yoki 3 marta qatnashadi, g'olib taqdirlanadi. Sovg'a beriladi yoki yuqori baholash bilan mukofotlanadi. Ball belgilash o'qituvchiga havola qilinadi. Bu o'yin orqali o'quvchilarning eslab qolish qobiliyatlari rivojlantiriladi:
«Ilg'orlar» guruhi ushun Ilm sahroda... Hayot chorrahalarida... Yolg'iz damlarda... Baxtiyor daqiqalarda... Qayg'uli onlarda... Odamlar orasida... Dushmanga qarshi kurashda...
«Chaqqonlar» guruhi ushun Baxtiyor daqiqalarda... Yolg'iz damlarda... Ilm sahroda... Hayot chorrahalarida... Qayg'uli onlarda... Odamlar orasida... Dushmanga qarshi kurashda...
O'yin tugagach, o'quvchilarga:
— O'yin sizga yoqdimi? O'yindan qanday xulosaga keldingiz? kabi savollar beriladi va javob olinadi.
O'qituvchi o'quvchilar javobini to'ldirib, ilmning ulug'ligini aytib mavzuni mustahkamlaydi. So'ngra o'quvchilar yozgan «Men ilmli boiaman» mavzusidagi insho bir-ikki o'quvchiga o'qitiladi. O'quvchilar diqqati inshoning mazmuniga jalb qilinadi.
Shundan keyin o'qituvchi bo‘limda o'qilganlar va insho mazmunini quyidagicha yakunlaydi:
—Sizlar bizning kelajagimiz. Sizlardan umidimiz katta. Rostgo'y, mehrli, xalqni, Vatanni sevadigan, bilimdon, komil inson bo'lib voyaga yetib, yurtimiz, xalqimiz uchun xizmat qilishingizga, yangiliklar yaratishingizga ishonamiz.
Darsda faol qatnashgan o'quvchilar izohli baholanadi, uyga vazifa qilib bo'lim mavzulariga mos maqollar topib, daftarga yozib kelish topshiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
