Operatsion tizimlarda virtuallashitirish printspi
2
Kirish:
Operatsion tizim qurilishida virtuallashtirish printsipi.
Virtuallashtirish
printsipi
markazlashgan
sxemadan
foydalanib tizim strukturasini jarayonlarni re`jalashtiruvchilar va
resurslarni taqsimlovchilar majmuasi ko`rinishida
tasvirlashga
imkon beradi. Ixtiyoriy operatsion tizim (OT) foydalanuvchidan
xizoblash tizimining real qurilmalari va resurslarini yashiradi va
ularni abstraktsiyalashtiradi. Ya`ni bevosita qurilmalar bilan
ishlashdan farqli ravishda qulay interfeysga ega bo`lgan
kengaytirilgan mashina imkoniyati orqali hisoblash tizimlarida
masalalarni hal qilish mumkin. Virtuallashtirish printspining
asosida aynan abstraksiyalash yotadi. Bu printsp mantig`ini
virtual
mashina
(VM)
da
yaqqol
ko`rish
mumkin.
Foydalanuvchilar VMdan kompyuterda
ishlovchi va buyruqlarni
amalga oshiruvchi abstrakt qurilma sifatida foydalanadi.
Hisoblash tizimining real konfiguratsiyasi, uning qurilmalari va
ulardan
qanday
samarali
foydalanish
foydalanuvchini
qiziqtirmaydi. Lekin OT bu prinstp asosida bir qancha parallel
jarayonlarni
bir
vaqtning
o`zida
bitta
mashinada
bajarilayotgandek tasavvur hosil qilishga imkon yaratadi. Shuni
aytib o`tish lozimki OT nafaqat real qurilmalar (operativ xotira,
protsessor,
tarmoq kartasi, disk yurituvchilar, qattiq disk …)ni
virtuallashtiradi balki resurslar (xotira xajmi, protsessor vaqti,
tarmoq adresi…)ni ham virtuallashtiradi. Shu yo`l orqali OT
foydalanuvchiga
kengaytirilgan
mashina
imkoniyati,
multidasturlashtirish, parallel hisoblash kabi qulayliklarni
yaratadi. Ya`ni real apparat taminot (kompyuter,
hisoblash
mashinasi)
ideal
hisoblash
tizimiga
maksimal
darajada
yaqinlashtiriladi. Umuman olganda ideal mashina quyidagi
hususiyatlarga ega:
•
cheklanmagan virtual hotiraga ega;
•
bir vaqtning o`zida parallel ishlay oladigan ixtiyoriy sondagi
virtual protsessorlarga ega;
•
virtual mashinada parallel yo ketma-ket, sinxron yoki asinxron
ishlay oladigan ixtiyoriy sondagi virtual tashqi qurilmalarga
ega;
•
malumotlar chegaralanmagan.
Operatsion tizimlarda virtuallashitirish printspi
3
Tizim qanchalik virtuallashtirish printsipiga asoslangan
bo`lsa uning real apparat ta`minoti shunchalik abstraksiyalashgan
bo`ladi. Virtuallashtirish ayniqsa ko`psathli
OT larda yaqqol
namoyon bo`ladi, yani OT bir-biri ichiga joylashtirilgan virtual
mashina ierarxiyasi sifatida tashkil etiladi. Virtual mashinaning
quyi sathi apparat taminoti bo`lsa yuqori sathi dasturiy
taminotdir. Har bir yangi sath ma`lumotlarga ishlov berish
funksiya
imkoniyatlarini kengaytiradi, quyi sathlarga murojaatni
osonlashitiradi. Shuni aytib o`tish lozimki, VM ni ierarxik
tartibga solish, virtuallashtirish sathlari sonini va xossalarini
aniqlash, har bir sathga OTning zaruriy qismlarini kiritish
anchagina murakkab masaladir. Shu o`rinda virtuallashitirish
sathlari hossalarini keltirib o`tsak:
•
Har bir sathda yuqori sath hossalari
va uning mavjudligi
haqida hech narsa ma`lum emas;
•
Sathlar o`rtasidagi aloqa qatiy belgilangan qoidalarga
asoslanadi;
•
Har bir sath bir nechta moduldan iborat, ba`zulari ichki modul
hisoblanib ularga boshqa sathlar murojaat qilishi mumkin;
•
Har
bir
sath
ma`lum
resurslarga
ega
va
ularning
abstraksiyasini boshqa sathlardan yashirishi yoki ma`lum
qilishi mumkin;
•
Har bir sath tizimda mal`umotlarning malum abstraksiyasini
taminlaydi;
•
Har bir sathda boshqa sathga qilinayotgan murojaat miqdori
minimal bo`lishi kerak;
•
Sathlar
orasidagi
bog`lanishaniq
argumentlar
bilan
chegaralangan bo`lushi kerak;
•
Global malumotlardan bir vaqtda bir necha sath foydalanishi
mumkin emas;
•
Har bir sath boshqa sathlar
bilan mustahkam va kuchsiz
bog`lanishi kerak;
•
Abstraksiya sathida bajariladigan har qanday funksiya yagona
kirishga ega bo`lishi kerak;
Yuqorida
ta`kidlaganimizdek
virtuallashtirish
mohiyati
markazida virtual mashina kosnepsiyasi yotadi. Shunay ekan
quyida virtual mashina konsepsiyasi haqida batafsil to`xtalib
o`tamiz.