Operatsion tizimlarda virtuallashtirish printsipi2

system-development time
) 
termini bilan yuritiladi. Shuning uchun bu davr odatda kech 
tunda yoki hafta so`ngida, ya`ni tizim yukalinish kam bo`lgan 
vaqtga rejalashtiriladi.
1.3.
Namunalar 
VM ning shuncha afzalliklariga qaramay, u ilk bor taqdim 
etilgan davrlarda uncha katta etibor qozonmadi. Hozirda esa VM 
tizimli dasturlash muammolarini yechish manosida keng 
qo`llanilmoqda. Quyida 2 zamonaviy virtual mashinalar: VMware 
va Java virtual mashinasini tadqiq etamiz. Takidlaganimizdek, 
virtual mashinalar odatda, OT qanday qurilish konsepsiyasi 
(ko`psathli, mikroyadroli, modulli)ga ega ekanligidan qatiy 
nazar, uning muhitida ishlaydi.
1.3.1
VMware dasturi 
VMware 
dasturi 
Intel 
80x86 
apparat 
taminotini 
izolatsiyalangan virtual mashinalarga abstraksiyalovchi keng 
tarqalgan dastur hisoblanadi. VMware dasturi Windows yoki 
Linux kabi host (server) OT da ishlovchi va bu OT ga turli xil gost 
(klient) OT larni bir vaqtda mustaqil virtual mashinalar sifatida 
ishlatishga imkonyat yaratadi.
Yanada aniqroq tasavvur qilish uchun namuna keltiramiz:
Tizimli dasturlovchi yangi dastur yaratdi va uni Linux, 
FreeBSD, Windows NT va Windows XP muhitida sinab ko`rishi 
kerak. Buning uchun u 4 ta kompyuterda bu OT larni ishlatishi va 
sinovni o`tqazishi mumkin. Boshqa variantda esa bitta 

---

Operatsion tizimlarda virtuallashitirish printspi 
8 
kompyuterga avval Linux ornatishi va dasturni testlashi, so`ng 
FreeBSD ni o`rnatishi va testlashi, … va shu kabi davom etib 
barcha OT larni o`rnatishi va har bir OT da alohida-alohida 
sinovni o`tqazishi lozim. Bu yo`l bitta fizik mashinada testlash 
uchun turli OTlarni o`rnatishi vaqt jihatdan qimmatga tushadi. 
Lekin bu kabi testlash VMware dasturi yordamida bitta fizik 
mashinada 4 ta OTnibir vaqtda ishlatish yo`li bilan ham o`tqazish 
mumkin. Ya`ni dasturchi testlashni bitta host OT da va 3 ta gost 
OT da bir vaqtda shunday bajaradiki bunda har bir tizim 
ajratilgan virtual mashina sifatida bittta fizik mashinada ishlaydi. 
Bu holat quyidagi chizmada yaqqol tasvirlangan.
Bunda Linux host OT sifatida, FreeBSD, Windows NT va 
Windows XP esa gost OT sifatida ishlayabdi. Virtuallashtirish 
sathi VMwarening mohiyatini tashkil etadi, u fizik mashinani 
mustaqil virtual mashinalarga abstraksiyalaydi. Har bir virtual 
mashina 
o`z 
protsessoriga, 
operativ 
xotirasiga, 
diskyurituvchilariga, tarmoq adresiga, operatsion tizimiga egadir.
1.3.2
Java virtual mashinasi.
Java 1995-yili Sun Microsystems kompanyasi tomonidan 
taqdim etilgan mashxur obyuektga yo`naltirilgan dasturlash tilidir. 
dastur 
dastur 
Gost OT 
(free BSD) 
virtual protsessor 
virtual xotira 
virtual qurilmalar 
Virtuallashtirish sathi 
dastur 
Gost OT 
(Windows NT) 
virtual protsessor 
virtual xotira 
virtual qurilmalar 
dastur 
Gost OT 
(Windows XP) 
virtual protsessor 
virtual xotira 
virtual qurilmalar 
Host operatsion tizimi (Linux) 
Apparat taminoti