Operacion sistemalar pániniń mazmunı hám mánisi Reje

Ekinshi dáwir (1955-1965 jillar).

50 jil ortalarina kelip, hámmege málim jańa texnik baza- yarim ótkizgish elementlerdi júzege keliwi menen, esaplaw texnikası rawajlanıwında jańa dáwir baslandi. Ekinshi áwlát kompyuterleri isenimlirek bolıp qaldı, sebebi olar ámeliy tiykarǵı máselelerdi orınlaw dárejesinde úzliksiz ráwishte uzaq isley alatuǵın imkańyatqa iye boladı. Tap sol dáwirde esaplaw texnikası menen isleytuǵın qániygeler-programistler, operatorlar, ekspluataciyashılar hám esaplaw mashinasın islep shıǵıwshılarǵa ajıraladı.

Usı jıllarda birinshi algoritmlik tiller júzege keldi hám nátiyjede birinshi sistemalı dástúrler kompilyatorlar da jaratıdı. Processor waqtı mánisi (bahası) astı, bul bolsa dástúrler arasındaǵı waqıttı qısqartırıwdı talap qıldı.

Birinshi paketli islew beriw sistemaları júzege keldi, bul sistemalarda dásturlerdi iske túsiriw izbe-izligin avtomatlastırdı hám usı menen birge processor júkleniw koefitsenti astı. Paketli islew beriw sistemaların zamanagoy OS lardıń birinshi variantları dew múmkin, sebebi olar esaplaw sistemasın basqarıwǵa mólsherlengen birinshi sistemalı dástúrler edi.

Paketli islew beriw sistemaların ámelge asırıwda, tapsırmalardı basqarıw formalasqan tili islep shıǵıldı, onıń járdeminde dástúrshi sistemaǵa hám operatorǵa esaplaw mashinasında qaysı jumıstı orınlamaqshı ekenligi haqqında maǵlıwmat beredi. Bir neshe tapsırmalar jıynaǵı, qaǵıyda boyınsha perfokartalar “koloda”sı kórinisinde bolıp tapsırmalar paketi atamasın aladı.