Ona tili o‘qitish metodiкasi

obot 
talaffuz qilinsa ham, 
obod
yoziladi. Bunday holatlarning sababini 
o‘quvchiga tushuntirish kerak. 
O‘quvchi diktant yozishda so‘zlarni tovushlarga ajratish va 
tovushni harflarga solishtirish ko‘nikmasiga ega bo‘ladi. Eng muhimi, 
tovush va harflarni bir-biriga muvofiq keladigan va muvofiq 
kelmaydigan holatlar borligini ajratib oladi. Muvofiq kelmaydigan 
holatlarning sababini bilib oladi. O‘quvchilarning to‘g‘ri yozish 
ko‘nikmalarini shakllantirishda xilma-xil diktant turlaridan 
foydalaniladi. Garchi diktantlarning barchasi ta’limiy xususiyatga ega 
bo‘lsa ham, lekin ma’lum bir mavzu o‘tilgandan so‘ng shu mavzuni 
o‘quvchi qanchalik o‘zlashtirganini sinamoq uchun alohida diktant 
turi o‘tkaziladi, bunday diktant ta’limiy diktant nomi bilan yuritiladi.
Diktantlar dastlab ikki guruhga bo‘linadi: ta’limiy va nazorat 
diktantlar. Ta’limiy diktant o‘z navbatida ijodiy diktant, lug‘at 
diktant, saylanma diktant, ta’kidiy diktant kabi turlarga ajratiladi.
Ijodiy diktant 
Ijodiy diktant o‘quvchilar nutqini o‘stirishda, orfografik 
ko‘nikmalarini shakllantirishda katta ahamiyatga ega. 
Maktabda eng keng qo‘llanilayotgan va ijobiy natija berayotgan
ijodiy diktant turlari: 

---

99
1. O‘quvchilarga o‘rgatilgan orfogrammalar tavsiya qilinadi va 
ularning shu orfogrammalar ishtirok etgan gap tuzish talab etiladi. 
O‘quvchilar tavsiya etilgan orfogrammalar yordamida tuzgan 
gaplarini o‘qib beradi. Orfogrammalar tagiga chizadi va 
orfogrammani nima uchun shunday yozilayotganligini aytib beradi. 
O‘qituvchi o‘quvchilar tuzgan gaplarning eng yaxshilarini ta’kidlab, 
boshqa o‘quvchilariga ham bu gaplarni yozishni tavsiya etadi. 
2. Ma’lumki, gap tarkibidagi so‘zlarga bog‘lanib kelishi mumkin 
bo‘lgan so‘zlani qo‘shib gaplarni kengaytirish talab etiladi. Masalan,