Ona tili metodika (1-sinf). indd

Topsh r q. She’rlarn o‘q ng. N ma haq -
da ayt lgan n o‘z so‘zlar ng z b lan tushun-
t r ng.
Dastlab b r kk l kn o‘q tuvch o‘z o‘q b be-
rad :
Askar jayrachalar qo‘sh g‘
Buyruq bersa otam z,
Nayzam zn otam z!
Bu n ma degan , n man tushund ng z?
Bolalardan o‘z so‘z b lan ayt sh kut lad . 
Otam z buyruq bersa, b z nayzam zn otam z 
(k mgad r, n magad r).
Key n kkala qatorda b r x l bo‘lgan so‘zn
doskaga yoz sh kerak: otam z. Ikkala qatorda 
ham b r x l yoz lad , b r x l o‘q lad , lek n b r n-
ch s da o la a’zos n , kk nch s da harakatn b l-
d rad deb tushunt r lad .
Tulk xonn ng ukas ga dashnom
Qanaqa betart bs z?!
Dum mga bet art bs z!
Bu n ma degan ? Bolalar o‘z so‘z b lan tu-
shunt r shlar kerak. Tulk xon dum ga bet art-
gan uchun ukas ga tanbeh ber b, betart b 
ekans z degan n tushunt r sh kerak.
So‘ng kkala qatorda b r x l bo‘lgan so‘zn
doskaga yoz lad : betart bs z, bet art bs z.
B r nch s betart bs z – tart bs z ekans z de-
gan ; kk nch s esa ajrat b yoz lad : bet art bs z 
– yuz ng zn art bs z degan .
Chuvalchangn ng hayrat
Ota-onam t nmay yer,
Tugab qolmasm kan yer.
Bun ham o‘q b bergach, bolalardan n ma-
n tushunganlar so‘ralad . Chuvalchang “ota- 
onam yern do m yeyd , tugab qolmasm kan” 
degan mazmundag javob kut lad .
Qays so‘z b r x l ekanl g bolalardan so‘rab, 
doskaga yoz lad . B r nch yer yeyd degan
ekanl g , kk nch yer, tuproq ma’nos da ekan-
l g tushunt r lad .
Tulk xonn ng s myog‘ochdag laylakka 
lt mos
Ko‘ryapsanm deyman tush?
Hov laylak, sal pastroq tush!
Ox rg kk l k ham o‘q tuvch tomon dan o‘q b 
ber lad va mazmun bolalardan so‘ralad . Tul-
k s myog‘och tepas da turgan laylakka: “Tush 
ko‘ryapsanm , pastroq tush” debd , degan 
mazmunda javob ber sh kut lad . Qays so‘z 
b r x l ekanl g bolalardan so‘ralad va doskaga 
yoz lad .
B r nch tush nson uxlaganda ko‘rad gan 
tushn b ld r sh , kk nch s esa tepadan pastga 
tush sh harakat n anglat sh tushunt r lad .
So‘ng mazkur kk l klar o‘quvch larga o‘q t -
lad .