Ona tili, 5-sinf qoidalari

Yordamchi so'zlar. Biror so'roqqa javob bo'lmay, gap yoki gap bo'laklarini bir-birga bog'lash yoki ularga qo'shimcha ma'no yuklash uchun xizmat qiladigan so'zlarga yordamchi so'zlar deyiladi. Bog'lovchi, ko'makchi va yuklamar yordamchi so'zlardir.

56. Bog'lovchi. Uyushiq bo'laklarni va qo'shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bir-birga bog'lash uchun xizmat qiladigan yordamchi so'zlar bog'lovchi sanaladi. Bog'lovchi gap bo'lagi vazifasida kelmaydi.

57. Ko'makchi. Otlarning boshqa so'zlarga tobe bog'lanishi uchun xizmat qiladigan so'zlarga ko'makchilar deyiladi. Ko'makchilar ko'pincha otlarni fe'lga bog'lab keladi. Masalan: Shahar tomon ketdi. Daryo bo'ylabyurdi. Ba'zan otni ot, sifat va ravishlarga tobelantirib bog'laydi. Masalan: Ona kabi mehribon. Halimdan ko'ra katta.

58. Yuklama. Ayrim gap bo'lagi yoki butun gapning mazmuniga qo'shimcha ma'no yuklash uchun xizmat qiluvchi yordamchi so'zlarga yuklama deyiladi. Yuklamalar so'z-yuklamar va qo'shimcha- yuklamarga bo'linadi. So'z-yuklamalar o'zi qo'shilayotgan so'zdan doimo ajratib yoziladi. Qo'shimcha-yuklamalar esa o'zi qo'shilayotgan so'zga qo'shib yoki undan chiziqcha bilan ajratib yoziladi. -mi, -oq (-yoq), -gina(-kina, -qina) yuklamari o'zi qo'shilayotgan so'zga qo'shib yoziladi. Masalan: Keldimi?, Senmi?, keliboq, kelsayoq, sengina kabi. -chi, -u (-yu), -a(-ya), -da yuklamari o'zi qo'shilayotgan so'zdan chiziqcha bilan ajratib yoziladi. Masalan: Sen-chi? Ayt-chi? Keldi-yu, ketdi. Borgin-a?

59.