Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “davlatiy moliya”

O‘QUV FANINIG DOLZARBLIGI VA OLIY KASBIY TA’LIMDAGI O‘RNI

Mamlakatimizning har tomonlama rivojlanishida davlat xarajatlarini boshqarishning zamonaviy tizimlari muhim ahamiyat kasb etadi. Davlat xarajatlari sarflanishining samaradorligini oshirish, ulardan optimal darajada foydalanishni yo‘lga qo‘yish milliy iqtisodiyotimiz rivojiga sezilarli ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.

Davlat xaridi davlat infratuzilmasini iqtisodiy jihatdan ta’minlash uchun amalga oshiriladi. Amalga oshirilayotgan islohotlardan ko‘zlangan maqsad davlat byudjeti va byudjetdan tashqari jamg‘armalarining mablag‘lari hisobidan byudjet tashkilotlari, byudjet va byudjetdan tashqari jamg‘armalardan mablag‘ oluvchilarning ehtiyojlari uchun tovar(ish,xizmat)larni muqobil variantda sotib olishga erishishdir.
Shuningdek, bozor iqtisodiyoti sharoitida narxlar va narx tizimini davlat tomonidan tartibga solish muhim ahamiyat kasb etadi. Jumladan, iqtisodiyotda narx tizimini tartibga solish orqali makroiqtisodiy barqarorlikka erishiladi, bozor raqobat natijasida sifatli mahsulot, ish va xizmatlarga to‘yinadi. Qolaversa, davlat xaridi tizimida raqobatni rivojlantirish maqsadida optimal narxda tovar(ish,xizmat) etkazib beruvchi sub’ektlarining elektron do‘kon va auksion savdolarda ishtiroklari ko‘lamini kengaytirish dolzarb masalalardan biridir.
Ushbu dasturda “Davlat xaridi” fanining mazmuni, predmeti va metodi, davlat xaridining mohiyati, uning maqsadi va vazifalari, O‘zbekiston Respublikasida davlat xaridini tashkil qilishning huquqiy va tashkiliy asoslari, davlat xaridini amalga oshirish shakllari, davlat xaridlari jarayoniga doir umumiy talablar, davlat xaridi tizimini elektronlashtirish, davlat xaridini nazorat tizimi, davlat xaridlarini amalga oshirishning xorijiy davlatlar tajribalar kabi mavzular uzviylik va uzluksizlik nuqtai-nazaridan mantiqiy ketma-ketlikda o‘z aksini topgan.

2. O‘QUV FANINING MAQSADI VA VAZIFASI

Fanni o‘qitishning maqsad - bo‘lajak moliya tizimidagi mutaxassislarda, ya’ni talabalarda davlat xaridining mohiyati, uni tashkil etish jarayoni va mexanizmi, davlat xaridini tashkil etish, tartibga solish va boshqarishdagi mavjud muammolar hamda ularni bartaraf etishning istiqbol yo‘nalishlari, xorijiy davlatlarning davlat xaridi tizimi bo‘yicha nazariy-amaliy bilimlarni shakllantirishdan iborat.
Fanning vazifasi – talabalarga davlat xaridining iqtisodiy ahamiyati; davlat xaridining predmeti va sub’ektlari; davlat xaridini tashkil etish modellari; O‘zbekiston Respublikasida davlat xaridini isloh etish borasida hukumat tomonidan amalga oshirilayotgan tadbirlar; xalqaro savdo tashkilotida davlat xaridi bo‘yicha shartnomadan ko‘zlangan maqsad; O‘zbekiston Respublikasida davlat xaridini tashkil etish jarayoni; davlat xaridini rejalashtirish; davlat xaridini tashkil etish shakllari; shartnomani tuzish va ijro etish; davlat xaridini nazorat
tizimi, xorijiy davlatlarda davlat xaridlarini tashkil etish tajribalari haqida nazariy-amaliy bilimlarni o‘rgatishdan iborat.