Oliy va O’rta maxsus ta’lim vazirligi Farg’ona politexnika institute

ТЕХNIK-IQTISODIY KO’RSATKICHLARNI HISOBLASH

Bir assortiment uchun gazlama sarf me’yorini aniqlash

Tikuvchilik kiyimlari tan narxining 80-90%ni material narxi tashkil etadi va buni bajarishda material sarfini to’g’ri normalashtirishga bog’liqdir.
Gazlama sarfini tejashda andozalar sathitini aniq o’lchash katta ahamiyatga ega. Andozalar sathini hisoblashning bir necha usullari mavjud: Tarozida taxlil qilish, bunda ma’lum satxli karton og’irligini andozalar og’irligiga nisbati orqali topiladi.Geometrik usulda xar bir andoza satxi mayda geometric shakllarga bo’linib, shu shakl satxini alohida alohida hisoblab chiqiladi va yig’indisi topiladi. Olingan natija ma’lum andozning yuzasi deb olinadi.
Mehanik usulda andozalar yuzasi foto electron mashinasida, AutoCAD
dasturlari orqali andoza yuzasini aniqlash mumkin. Bu andozaning
yuzasini aniqlashni eng avzal va aniq usuli hisoblanadi. Mehanik usulda andozalar yuzasi foto electron mashinasida, AutoCAD dasturlari orqali andoza yuzasini aniqlash mumkin. Bu andozaning yuzasini aniqlashni eng avzal va aniq usuli hisoblanadi.

Detal nomi	Detal kodining belgisi	Detallar soni		Detallar maydoni sm^2
		Andozada	Bichishda
1	2	3	4	5
Old bo’lak koketkasi	01	1	2	14742
Old yon bo’lak	02	1	2	20502
Old bo’lak	03	1	2	23658
Ort bo’lak koketkasi	04	1	1	16448
Ort yon bo’lak	05	1	2	15466
Ort bo’lak	06	1	1	14578
Yeng	07	1	2	50454
Yoqa ko’tarmasi	08	1	2	5532
Ostki yoqa qaytarmasi	09	1	2	16900
Ustki yoqa qaytarmasi	10	1	1	16908
Yelka qirqma qismi	11	1	2	3560
Yelka qirqma detali	12	1	4	3872
Adip	13	1	2	19686
Ort bo’lak yoqa o’mizi mag’izi	14	1	1	1014
Cho’ntak xalta	15	1	2	2000
∑				225392

Yangi model uchun sarflangan materiallarning umumiy normasi va o’rtacha normasi hamda andozalararo chiqinlarning o’rtacha normasi aniqlanadi. Umumiy norma loyihalanayotgan model hususiyatlariga bog’liq holda aniqlanadi. Andozalararo chiqinlar maydoni yuzasi kiritiladi

Model detallari yoyilmasida andozalar chiqindisi ning hisibi

Tarmoq normativlari bo’yicha andozalararo chiqitlar nomi	Andozalararo chiqitlar miqdori, %
Umumiy norma	14
Model hususiyatiga qo’shimcha	3
Yangi model detallari yoyilmasiga oid andozalararo chiqitlarning jamlangan soni (BH)	17

Yoyilma bajarishdan avval uning dastlabki uzunligi quydagicha hisoblanadi:



bu yerda:
N_opr - bo’rlamaning dastlabki normasi
Ш_r – gazlamaning eni
Bo’rlamaga sarflanadigan materiallarning dastlabki normasi quydagi formula
bo’yicha aniqlanadi:

bu yerda:

F_l – andozalar yuzasi, sm2
B_n – andozalar orasidagi chiqitlar normativ miqdori.

Yoyilmani bajarishda andozalar yoyilmasiga qo’yiladigan maxsus texnik

shartlar va talablarga rioya qilinadi. Xususan yoyilma tuzganda gazlama gullariga
tuklar yo’nalishiga detallarda tanda va arqoq iplarining yo’nalishiga e’tibor
beriladi.


ХULOSA.

Amaliyotda shaxsiy topshiriqni bajarishda tanlangan mavzu “Ayollar kurtkasini tikish sexining texnologik jarayonini loyixalash” asosida to’la yoritishga erishdim. Tanlangan mavzu bo’yicha model eskizlarini tanlab oldim. Tanlangan model uchun gazlama tanlashda, gazlama sidirg`a bo`lsa, chiqindi kamroq, guldor yoki tukli bo`lsa, ko`proq chiqishini, yoki guldor gazlamalar uchun andozalarni joylashtirishda kengaytirib bo`rlash kabi qator shartlarni hisobga olish kerakligini, tanlangan modelni ishlab chiqarish samaradorligini oshirish maqsadida yuqori sifatli asbob- uskunalarni tanlash, namlab isitib ishlov berish, tikuvchilik mashina jixozlarini ishlab chiqarishga moslashgan jihozlarini tanladim.

Tanlangan mavzu asosida “Ayollar kurtkasini tikish sexining texnologik jarayonini loyixalash” ishlari amalda mustaqil bajarishga erishdim.
Mavzuim “Ayollar kurtkasini tikish sexining texnologik jarayonini loyixalash” asosida bitta buyumga sarflanadigan vaqt, 1158 sekund ichida tayyor maxsulot ishlab chiqish imkoniyatlarini o`rganib chiqdim. Bu turdagi tikuv buyumlarini ishlab tavsiya etaman.