Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

II Suzishning turkumlanishi (klassifikatsiyasi).
Qabul qilingan tartib - qoidasiga koʻra suzish: sportcha suzish; suzish 
oʻyin; boshlangʻich suzish va figurali (sinxron) suzishlar turkumiga boʻlinadi. 1) 
Maxsus belgilangan tartib - qoidasi alohida ajratib 
olingan masofasi va oʻz harakteriga asosan sportcha 
suzish musobaqalar tarkibiga kiritilgan. 
Musobaqalar (25x50 m) standart suzish xavzalarida 50 metrdan 1500 
metrgacha masofalarga shuningdek ochiq suv tabiiy xavzalarda 500 metrdan 25 
km-gacha suzib borish musobaqalar oʻtkaziladi. Musobaqalar vaqtida suzuvchi 
suzushning barcha usullarida bor sifat imkoniyatlarini tezlatishga qaratishlari 
kerak. Musobaqada koʻkrakda kron, usulida, chalqancha kron usulida, batterfley 
(delьfin), yonbosh suzish va bundan tashqari komgsheks suzish usullari 
qoʻllaniladi. Belgilangan masofaning 4/1 qismida suzish usullari almashiniladi. 
Estofetani suzish musobaqasida 4 ta suzuvchiishtirok etadi va har birlari 

---

300 
oʻzlariga belgilangan masofani koʻrsatilgan suzish usullarida suzib oʻtishlari 
kerak. 8. Oʻyin uslubi - bu suvdagi turli koʻngil ochar harakatli oʻyinlardir. Bu 
uslub yosh suzuvchilarni boshlangich suzush elementlarini oʻzlashtirishlarida 
qoʻllaniladi. 
Tayanch xolida suzish usuli - bunga suvdagi toʻsiklardan oʻtishlar, 
chuqurlykka, uzoklikka shoʻngʻishlar va choʻkayotgan kishini qutqarish kabilarga 
oʻrgatishlar kiradi. Bunaqangi shugʻullanishlarga oʻrgatish suv yaqinida yoki 
suvda ishlayotganda va harbiy harakatlar vaqtida chiqayotganlarni qutqarish 
ishlarida foydalaniladi. Jismoniy tarbiya insitutlarida, Armiya va harbiy flotlarda 
suvdaga toʻsiklar osha tayanch suzishlarga maxsus ishlab chiqilgan dasturlar 
asosida oʻrgatiladi. 
Figurali (sinxron) suzish - oʻzida turli hareografiya elementlarini, akrobatika 
va gimnastika harakatlarining turli majmualarda bir butun yigʻindisini aks ettiradi, 
Figurali suzish yakka xolda va guruh boʻlib bajariladi.