Олий ва ўрта таълим


Ўқувчиларга таълим ва тарбия беришда рағбатлантиришнинг



Download 382,54 Kb.
bet60/104
Sana13.05.2022
Hajmi382,54 Kb.
#603080
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   104
Bog'liq
EXJjAjoSzXSR7ookm9KcoqXp0LJbovfUy7Jnm5SQ (2)

Ўқувчиларга таълим ва тарбия беришда рағбатлантиришнинг


психологик асослари
Болаларни тарбиялаш ва уларга таълим беришдаги муваффақиятлар мотивацияга асосланади, яъни билимларни ўзлаштиришда, билим ва кўникмаларнинг шаклланишида ҳамда шахснинг айрим сифатларини ривожлантиришдаги аҳамиятли бўлган ва ҳаракатга келтирувчи стимулларга боғлиқ бўлади. Болаларда қобилиятлар мавжудлигининг ўзи муваффақият гарови бўлолмайди, чунки зарур мотивациянинг бўлмаслиги оқибатида шахсий ташаббусиз на ўқув фаолиятига, на мулоқот жараёнига кириша олади, натижада психологик ривожланишни ўзида акс эттирадиган ижтимоий фаолликнинг турларида кам иштирок эта бошлайди. Мотивациянинг камчиллиги ҳолатида
мавжуд лаёқатлар ҳам қобилиятга айланмайди, интеллектуал ва шахсий тараққиёт эса секинлашиб боради.
Болаларга таълим ва тарбия беришда аҳамиятли резервлар мавжуд бўлсада, амалиётда улар мотивациянинг етишмаслиги туфайли тўлалигича қўлланилмайди. Ушбу ҳолатнинг сабаблари бир нечадир. Биринчидан, турли ёшдаги болаларнинг турли индивидуал хусусиятлари билан таълим, мулоқотга киришишларига туртки бўлувчи барча мотивлар охиригача ўрганилган эмас. Иккинчидан, катта бўлишгач педагогик фаолият билан шуғуллангандан сўнг ина киши илк бор болаларнинг таълим олиш мотивлари борасида фикрлашга ҳаракат қилади ва бу, кишининг ўқув масканигача ёшдан ўтгандан кейингина болаларнинг хулқ-атворидаги хақиқий мотивлари ҳақида башорат кила олиш мумкин. Аммо, кишининг олдиндан кура олиши қанчалик тўғри эканлиги ва вокеиликка мос келишдек башорат қилишга кафолат йўқдир. Балки, киши болаларда ҳақиқатдан ҳам бўлмаган нарсаларни мавжуд қилиб кўрсатишга ва уларнинг таълим, тарбиясини хақиқий мотивлаштирувчи аҳамиятли бўлган нарса ҳақида билмаслиги ҳам мумкин. Учинчидан, болаларда индивидуал фарқланиш мавжуд бўлиб бир бола учун муҳим бўлгани бошқалар учун қизиқиш уйғотмаслиги мумкин. Учинчидан, фаол ҳаракатланувчи мотивлар йигиндиси сифатида қараладиган мотивациянинг ўзи вазиятга нисбатан ўзгарувчан ҳисобланади. Шунинг учун ҳам таълим ва тарбиявий қизиқишларни стимуллаштириш айрим вазиятларга мос келсада, баъзида эса ноадекват бўлиши мумкин.
Болаларга таълим ва тарбия беришда энг муҳим вазифалардан бири шундан иборатки, юқоридаги қайд этилган мотивациянинг ўзгариш сабабларини инобатга олган холда, амалий жиҳатдан унга таъсир кила билиш ва мотивацияни камайтирувчи минимум омилларга олиб кела билиш керак. Таълим ва тарбиялаш жараёнида намоён бўладиган ҳар қандай мотив ва қизиқишларни қанчалик кўриб чикмайлик, бинобарин натижада улар рағбатлантириш ва жазолаш услубига бориб тўхталади.



    1. Download 382,54 Kb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   104




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish