Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

Тҳе эcономист
журналида «
Блокчейн, траст механизми
» деб 
номланган мақола чиққанда интернет ва ижтимоий сайтлар ушбу 
маълумотни тезкорлик билан жаҳон бўйлаб инновацион янгилик сифатида 
тарқатдилар. Чунки унгача ҳеч ким блокчейн хақида бирор бир маълумотга 
эга эмас эди. Иқтисодиёт бўйича катта обруга эга бўлган журналнинг олд 
саҳифасида блокчейнни мақтаб, реклама қилиниши катта шов-шувга сабаб 
бўлди, албатта. 
Тҳе эcономист 
нинг таъкидлашича, блокчейн ишонч хосил 
қилишга имкон берувчи технология бўлиб, биткоин асосида турувчи ушбу 
ишонч механизми ҳозирги замон иқтисодиётининг фаолият кўрсатиш 
механизмини тубдан ўзгартириб юборади. Худди ўша 2015 йилнинг 
октябридан бошлаб, оммавий ахборот воситалари томонидан блокчейн 
мавзуси бўйича берилаётган маълумотлар камаймади, балки борган сари 
кўпайиб, блокчейн технологиялари, рақамли валюталар ва бошқа 

---

83 
тақсимланган реестрларга асосланган кўплаб миқдордаги лойиҳалар вужудга 
келди. Шундай қилиб, биргина обрули журналда нашр қилинган мақола 
туфайли блокчейн, биткоин, криптовалюта ва тақсимланган консенсус 
бўйича кўплаб қизғин муҳокамалар бошланди ва жаҳон бўйлаб янги 
технологиянинг инқилобий юриши бошланди. Шуни ҳам тушуниш лозимки, 
блокчейн – жамият ва иқтисодиётни батамом трансформация қилувчи, бир 
қанча бизнес моделларни тубдан ўзгартирувчи ва буларнинг натижасида 
илмий техник янгилик сифатида ишончни ҳаётга олиб кирувчи рақамли 
инновацион технологиядир. Ишонч мавжуд бўлгани учун оммавий ахборот 
воситаларига босим анча камаяди, кўпчилик корхона ва ташкилотлар 
блокчейн 
технологиялари 
билан 
таъминланадилар, 
блокчейндан 
фойдаланадиган лойиҳалар сони эса кўпаяди, инвесторлар буни тушунган 
холда ўз куч-ғайратларини бундай технологияларни ривожлантиришга 
қаратадилар. Натижада биз ҳам блокчейн технологиялари туфайли дунёга 
ишонч 
нуқтаи-назаридан 
қарай 
бошлаймиз 
ва 
бизга 
блокчейн 
технологиялари озодлик ва ишонч баҳш этади. Бу атаманинг маъносини 
тушуниш учун қуйида унинг турли хилдаги нуқтаи-назар ва ёндошувлардан 
келиб чиққан аниқланувларини берамиз, бу уни янада тўлиқроқ тушунишга 
имкон беради: