Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

прооф оф wорк
cонсенсус механизмига олиб келади. Блокчейн 
технологияси византия генераллари масаласининг илк ва биринчи ечимидир. 
Шундай қилиб, биткоин блокчейни мисолида инсоният тарихида биринчи 
бора омма учун очиқ ва ҳар бир инсон учун ҳавфсиз бўлган реестр ҳосил 
қилиш ва уни сақлаш механизми яратилди. Юбер де Wопланнинг 
Финеар
журналида нашр қилинган мақоласида кўрсатилишича: “Қандай қилиб 
блокчейн тармоқнинг турли мамлакатларда истиқомат қиладиган икки аъзоси 
орасида хатоликларсиз ишонч ҳосил қилишга ёрдам беради? Бу “
византия 

---

109 
генераллари муаммоси
” деб номланадиган математик масала бўлиб, у 
биргаликда ишлайдиган информатион комплексларнинг рад этишлик ёки 
қасддан қилинган хатти-ҳаракатлардан қутула олишлигини англатади. Яъни, 
тизим унинг баъзи бир таркибий қисмлари ёлғон ёки зарарли маълумотларни 
жўнатганида ҳам ўз ишончлилигини йўқотмасили лозим. Ушбу муаммони 
ҳал қилиш учун ишлаб чиқилган протокол криптографик системалардан 
фойдаланади. Бу эса ўз навбатида майнерлар томонидан катта ҳисоблаш 
қувватига эга бўлган компъютерлар ишлатишни талаб қилади. Майнерлар 
ўзига ҳос агентлар бўлиб, улар марказлашмаган маълумотлар базасини 
доимий равишда янгилаб туриш учун ҳисоблаш қувватларини тақдим 
этадилар (
биз кўраётган ҳолда биткоиннинг ёки транзакциялар руйҳатининг 
маълумотлар базасини
). Маълумотлар базасини янгилаш учун майнерлар 
маълумотларни дешифровка қилиш орқали янги блокларни тасдиқлашлари 
лозим бўлади. Майнерлар сони қанчалик кўп бўлса, масала ечимини топиш 
ҳам шунчалик қийин бўлади. Тармоқнинг ҳар бир тугунида рақобат қанчалик 
кучли бўлган холда ҳам протоcол ўзгаришсиз қолади. Бу эса майнерларнинг 
ҳеч бир гуруҳи кўпчилик бўлмаслигига олиб келади”.