Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ ХЎжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети

КАРАНТИН БЕГОНА ЎТЛАР ВА УЛАРНИ ЭКСПЕРТИЗАСИ

Карантин бегона ўтларининг экспертизасининг мақсади қишлоқ хўжалик махсулотларининг Республикада учрамайдиган ёки карантин объекти хисобланган бегона ўтларинг уруғлари, мевалари билан ифлосланганлик даражсини аниқлаш ва уларга қарши карантин тадбирларини қўллашдир.

Бу бўлим Ўзбекистон Республикаси учун карантин объекти хисобланган бегона ўтларни аниқлаш ва уларга қарши крантин тадбирларини ўтказиш масаласини таҳлил қилишга бағишланган.

108
Карантин бегона ўтлар тўғрисида қоидалар.

Карантин бегона ўтларнинг тарқалишини чегаралаш мақсадида Республикадаги уруғчилик хўжаликлари карантин бегона ўтлар учрайдиган далалардан узоқда жойланиши керак. Уруғлик участкаларда карантин бегона ўтлар ва зарарли бегона ўтлар тарқалиши аниқланган тақдирда бундай далаларда ўсадиган ўсимликлар бир метр масофада ўриб олинади ва бегона ўтлари йўқ қилинади. Натижада уруғлик материалларнинг карантин бегона ўтлар уруғи билан зарарланиш хавфи бархам топади.

Уруғчилик хўжаликларида тайёрланган уруғлар уруғ назорат лабораторияси текширишидан ўтгандан кейин уруғ тозалигини тасдиқловчи сертификат билан бошқа жойларга ташишга рухсат этилади.

Карантин бегона ўтлар уруғи билан зарарланган уруғлар экишга рухсат этилмайди. Бундай уруғлар икки қаватли матодан тикилган қопларда уруғ тозалаш пункитига тозалаш учун жўнатилади. Бундай уруғларни тозалашдан чиққан чиқиндилар Давлат Бош карантин инсекцияси рухсати билан майдаланган холда чорва молларига озиқа сифатида фойдаланиши мумкин. Озиқа учун яроқсиз деб топилган учуғ чиқиндилари умумий қабул қилинган қоидалар асосида ёқиб ташланади ёки 1 м чуқурликдаги хандакларга кўмиб ташланади ва қайта фойдаланишга рухсат этилмайди.

Зарарланган уруғларни ва уларнинг чиқиндиларини ташиган транспорт воситалари ва идишлар яхшилаб тозаланиши зарур. Карантин бегона ўтлар билан зараланган озиқ овқатга мўлжалланган дон махсулотлари бозорда ёки савдо тизимларида сотишга рухсат этилмайди. Бундай уруғлар хам бегона ўт уруғларидан тозаланиши,ёки майдаланишга жўнатилиши керак.