Олий ва ўрта махсус таҳлим вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ хжалиги вазирлиги

Кучли таoсир етувчи заҳарлар билан ишлашда кўриладиган асосий жамоат ва шахсий хафсизлик чоралари
Дезинсексия ёки заҳарли моддалар қабул қилиш, уларни бериш, сақлаш ва бир жойдан иккинчи жойга кўчириш билан бевосита борлиқ бўлган ишлар хавфсизлик техникаси ва ишлаб чиқариш санитарияси томонидан тавсия етилган хамма талабларнинг қатoий равишда бажарилишини талаб етади.
Ишга фақат соғлом кишиларгина қўйилади. ҳомиладор ва бола емизувчи аёллар, ўсмирлар заҳар билан боғлиқ бўлган ишлардан мутлақо четлантирилади.
Газ билан боғлиқ ишлар заҳарлар ва химоя воситалари билан ишлашга ўрганган, бахциз ҳодисалар ва заҳарланишлар рўй берганда биринчи ёрдам кўрсата оладиган тажрибали мутахассислар раҳбарлигида ўтказилиши керак.
Ҳамма ишловчилар ҳимоя воситалари — противогазлар, хар бир ишга мос келадиган комбинзонлар, резина етиклар ва қўлқоплар билан таoминланиши керак. Ҳар кайси отрядда ўз аптечкаси бўлиб, бунда керакли дори ва заҳарга қарши воситалар бўлиши, газлар билан ишлаганда енг яқин медицина пунктларига хабар бериш керак.
Заҳарловчи моддалар билан ишлаётганда овқатланиш, бирор нарса ичиш ва чекиш ман етилади. Иш кийимларини дегазация қилиш, ички кийимларни алмаштириш ва душда ювиниш керак.
Иш раҳбари керакли фумигантлар миқдорини аниқҳисоблаб чиқиши ва уларни ишланадиган жойга иш олдидан келтириб қўйиши, керакли инвентарлар билан таoминлаши, бу ишга алоқадор хамма ташкилотлар ва шахсларни газация ўтказиш жойи ва муддати тўғрисида огохлантириб қўйиши; заҳарли деган сигналларини осиши, зарур бўлганда еса иш ўтказиш зонаси ёнғинга хавфли еканлиги тўғрисида огохлантирилиши керак газланган обектлардан, тахминан, 30 метр нарироқда кечаю кундуз соқчи туриши керак.
Иш тугагач ва хона дегазация килиб бўлингандан сўнг идишлар, инвентарлар зарарсизлантирилиши ва доимий сақланиш жойига кўчирилиши керак.


Метил бромид билан заҳарланиш белгилари
Заҳарланиш бошланиш олдидан киши ўзини чарчаган хис қилади, уйқуси келади, дармони қурий бошлайди, дадил қадам қўя олмайди, боши оғрийди, боши айланади, кўнгли айнийди, қайт қилади, кўз ўнги жимирлашади, бармоқлари, шунингдек бутун тана живирлашади, сўнгра мувозанат йўқолади, қалтирайди, хушидан кетади, баoзан харорати кўтарилади.
Кучли заҳарланган холларда қаттиқ алахсираш билан тутқаноқ бошланадн, жинни бўлади ва камдан-кам холларда коматоз холатда ўлади.
Ҳатто кучли заҳарланган кишилар одатда жуда секинлик билан соғайиб кетиши кам мумкин. Заҳарланиш асарлари — дадил қадам қўя олмаслик, тез чарчаш, есдан чиқариш, изтиробчанлик, кучли очиқиш хисси, кўз хираланиши, кўп ойлар, хатто йиллар сақланиши мумкин.
Суюқ метил бромид терига томса терини куйдиради. Бунда терида сувли майда пуфакчалар, дерматит хосил бўлади. Баoзан тери куйгандан сўнг бу жойларнинг яллиғланиши ва ифлосланиши натижасида абссесс бошланади.