Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги


Абдулла Авлонийнинг Туркий гулистон ёхуд ахлоқ



Download 2,96 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/46
Sana19.02.2022
Hajmi2,96 Mb.
#459978
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   46
Bog'liq
НУТҚ МАДАНИЯТИ

Абдулла Авлонийнинг Туркий гулистон ёхуд ахлоқ
китоби тўгрисида
А бдулла А вл о н и й н и н г п е д а го ги к а га о и д а с а р л ар и и ч и д а 
у н и н г 1913 - й и лд а ё зг а н ва 1917 й и лд а и к к и н ч и б о р н аш р
қ и л и н ган
«Т урки й гул и стон
ёх у д а х л о қ асари » 
X X аср
б о ш л ари д аги
п ед аго ги к
ф и к р л а р
т а р а қ қ и ё т и н и
ў р г а н и ш
со ҳ аси д а к а т т а аҳ а м и ятга м о л и к д и р . Б у а с а р м азм у н т о м о н и д а н
м у ал л и ф н и н г б о ш қ а и ж т и м о и й в а п ед аго ги к а с а р л ар и б и л ан
у зв и й богли кдир.


XX аср б о ш л ар и д а б у н д ай а с а р н и у з б е к т и л и д а б и р и н ч и
б ўлиб Абдулла А влоний я р а т д и в а т аъ л и м - т а р б и я и ш л а р и д а
у н и т ад б и қ этди. А бдулла А вл о н и й ар аб , 
ф о р с, р у с в а 
о за р б а й ж о н т и л л а р и н и я х ш и б и л ган олим эди. У н инг қ а р д о ш
х ал қл ар в а ч е т т и л л а р и н и б и л и ш и п ед аго ги к в а п о э т и к
и ж о д и н и н г т а р а қ қ и ё т и учун кат т а за м и н ҳ о зи р л ад и .
«Т урки й гулистон ёхуд ахлоқ» ки то б и к а т т а - к и ч и к 64 
б о б д ан и б о р ат бўлиб, ҳ а р б и р боб таъ ли м - т а р б и я м а с а л а с и га
б аги ш ланад и, 
ҳ ам да 
б и р и
и к к и н ч и с и н и
тў лд и рад и , 
таком иллаиггирад и. 
Ё зу вч и
б у
а с а р и н и
я р а т и ш д а
х а л қ
п ед аго ги к аси д ан к е н г ф о й д ал ан ад и .
А бдулла А влон и й «Т арби я» сар л авҳ аси о сти д а т а р б и я
т у р л а р и ҳ ақ и д а ф и к р ю ри тад и: 1. « Т ар б и ян и н г зам он и », 2. 
«Бадан тар б и яси » , 3. « Ф и к р т ар б и я с и » , 4. «А ҳлоқ т а р б и я с и » . 
Б а л а н и тар б и ял аш д а б у т ў р т м а сал а гоят м уҳим а ҳ а м и я т к асб
қ и л и ш и н и таъ ки д л ай д и .
Б о л а т а р б и я с и д а м у ал л и ф б о л а я ш а б ту р га н ш арои т, муҳит, 
к и ш и л ар н и н г р о л и к а т т а э к а н л и ги н и к ў р сатад и ва б у со ҳ а
о ила, 
м ак таб
ш а р о и т и н и
ҳ ам
н а за р -э ъ т и б о р д а н
ч етд а 
қ олд и рм ай д и . Т а р б и я б о л а н и н г аҳлоқига, х у л қ -а тв о р и га кучли 
т а ъ с и р
эти ш н и
э ъ т и р о ф
қ и л ад и
ва 
о т а -о н а л а р н и
ў з
б о л ал ар и н и т а р б и я қ и л и ш га ч ақ и р ад и . Т аъли м б и л а н т а р б и я
б и р -б и р и
б и лан
б о ғл и қ
б и р
б у ту н " ж а р а ё н
эк ан л и ги н и
таъ ки д л ай д и .
А бдулла А влон и й т и л м а с а л а с и га кат т а эъ т и б о р б ер ад и , 
т и л н и х ал қ б илан б оглаб т а л қ и н қи лади: «Ҳар б и р м и л л атн и н г 
д у н ёд а 
б о р л и ғи н
к ў р сат а д у р га н
о й и н ай и
ҳ а ё т и
т и л
в а
адабиётидур». У ў з а с а р и д а ҳ а р би р к и ш и н и н г у з о н а т и л и н и
м у кам м ал билиш и, ҳ а р б и р с ў зн и ў з ў р н и д а и ш л ати ш и 
м и л л и й -ад аби й ти л н и н г т а р а қ қ и й с и уч ун ж о н к у я р л и к қи л и ш и
з ар у р л и ги н и қ а й д қи л ад и . « Ҳ и ф зи лисон » д еб ҳ а р б и р м иллат 
ў з о н а тили в а а д а б и ё т и н и с а қ л а м а к н и айтилур».
«Т урки й гулистон ё х у д а х л о ҳ » н и н г б и р и н ч и с а ҳ и ф а с и д а н
■го сўнгги с а ҳ и ф а с и г а ч а А в л о н и й н и н г и н с о н п а р в а р л и к го ял ар и
и ф о д ал ан ган . У ҳ ам м а н ар с ад ан авв ал х ал қ м а н ф а а т и н и
к ў зл аш н и , х а л қ қ а х и зм а т к,илиш ни б и р и н ч и ў р и н га қўяди.
А бдулла А вл он и й и н с о н н и н г энг ём он х у л қ л ар и д ан ғи й б ат 
в а ад о в атн и н г б и р -б и р и г а я қ и н л и ги н и ва ги й б а тн и н г о қ и б а т и
ад о в ат б и л ан т у гаш и н и к ў р с а т и б ўтади. У дей ди : «Ғ ий бат 
с о ҳ и б и л а зза т ў р н и г а ў з б о ш и га ё к и бир б о ш қ а к и ш и н и н г
б о ш и га б и р б ал о ҳ о зи р л а й д у р . Ч у н к и сўз 
б о р у б ғ и й б ат
қ и ,\и н м и ш
к и ш и н и н г қ у л о ги га етар , газаб қ о н и ҳ а р а к а т г а
к и р а р , ғи й б атч и д ан ўч о л м а к ф у р с а т и н и п о й л ар ...Ш у т а р и қ а


ғи й б атдан туги л ган а д о в ат ч ў зи л м о қға ои д бўлиб, д у ш м ан л и к 
зў р ай и б , 
ў з
о р а л а р и д аги
х у су си й
ж а н ж а л л а р
ила 
а зи з 
у м р л ар и н и ўзд и р у б , у м у м и й х ал қ ф о й д аси учун и ш лан адурган
миллий и ш л ар д ан м аҳ р у м б ўлм ак лари ила б ар о б а р аҳ о л ш ш н г 
о р а с и д а н и т т и ф о қ н и н г й ў қ о л у в и га саб аб б ўлурл ар».1
А хлоқ.
С ў й л ас ан г с ў й л а я х ш и сўзл ардан ,
Й ў қ с а ж и м т у р м о қ и н г эр у р яхш и .
Ў й л асан г я х ш и ф и к р л а р , ўйла,
Й ў қ с а гунг б ў л м о қ и н г эр у р яхш и .
И ш л а сан г и ш л а я х ш и и ш л арн и ,
Й ў қ с а б ек о р л и ғи н г э р у р яхш и .2

Download 2,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish