Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий университети ҳ. П. Абулқосимов, М.Ҳ. Абулқосимов иқтисодиёт қисқача изоҳли луғат «noshirlik yog‘dusi»

Шахсий тадбиркорлик – шахсий мулкка асосланади, 
ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ўзи ёки оила аъзолари 
меҳнати асосида амалга оширилади. Шахсий корхона эгаси 
унинг менежери ҳам ҳисобланиб, корхонанинг барча маж
-
буриятлари учун шахсий жавобгар бўлади. Хўжалик хуқуқи 
нуқтаи-назаридан шахсий тадбиркорлик ҳуқуқий шахс 
ҳисобланмайди, шу сабабли унинг эгаси чекланмаган масъ
-
улиятга эга бўлиб, фақат фуқаролардан олинадиган даромад 
солиғини тўлайди. Бу одатда кичик магазин, хизмат кўр
-
сатиш соҳасидаги корхоналар, деҳқон хўжаликлари ҳамда 
ҳуқуқшунос ва ҳакамларнинг малакавий доирасида ташкил 
қилинган тадбиркорликдир.
Шахснинг иқтисодий хавфсизлиги – унинг ҳаётий 
манфаатларининг, яъни яшаш ва шахсий дахлсизлик, эркин 
меҳнат қилиш, тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланиш, 
мулкдор бўлиш, ҳаётий истеъмол эҳтиёжларини қондириш, 
саломатлигини сақлаш, билим олиш ва касбга эга бў
-

---

392
лиш, қариганда ижтимоий таъминот олиш ҳуқуқларининг 
ҳимояланганлигини ифодалайди.
Шахснинг эҳтиёжи – бу, инсонда ҳаракатга интилиш
-
ни вужудга келтирувчи бирор-бир нарсанинг йўқлигини
англашдир. Унинг нормал ҳаёт кечириши учун зарур бўлган 
озуқа, уй-жой ва бошқа керакли нарсалар.
Шимолий Америка мамлакатларининг иқтисодий 
ҳамкорлик ташкилоти (НАФТА) – 1989 йилда ташкил топ
-
ди. Шимолий Американинг 3 йирик давлатини (АҚШ, Кана
-
да, Мексика) бирлаштирган.
Шимолий Америка эркин савдо ассоциацияси – 1992 
йил 17 декабрда АҚШ, Канада ва Мексика ўртасидаги шарт-
нома асосида ташкил топган ва 1994 йил январдан кучга 
кирган. Ташкилот 1998 йил имзоланган Америка – Канада 
ўртасидаги эркин алмашув шартномасини кенгайтиришни 
назарда тутади. Мақсади аъзо мамлакатлар ўртасида савдо 
ва иқтисодий ҳамкорлик алоқаларини янада либераллашти
-
ришдан иборатдир. Кейинги 15 йилда эркин алмашув зона
-
сини тузиш назарда тутилмоқда.
Ширкат хўжалиги – қишлоқ хўжалик товарлари иш
-
лаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш мақсадида фуқароларнинг 
пайчиликка асосан оилавий пудрат асосида уюшиб, эркин, 
мустақил фаолият кўрсатадиган, юридик шахс мақомига эга 
бўлган хўжалик юритиш субъектидир.