Олий ва ўрта махсус таълим

Тадқиқотнинг долзарблик мезони – ўқитиш ва тарбиялаш назарияси ва амалиётини ривожлантириш учун муаммони ўз вақтида ўрганиш ва ҳал қилишни билдиради. Долзарб муаммолар, жамиятнинг шу кундаги педагогика фанига қўйган энг муҳим саволларига жавоб беради, амалда учраётган зиддиятларни кўрсатади. Долзарблик мезони динамик яъни ҳаракатчан, чунки у вақтга боғлиқ тарзда, аниқ шароит ва ўзига хос вазиятларни ҳисобга олади.

Умумий ҳолда, илмий педагогик тадқиқотнинг долзарблиги илмий ғоя ва амалий тавсиялар билан, шу даврдв фан ва амалиёт бераётган таклифларни тавсифлайди.
Тадқиқотнинг долзарблиги шу тарихий даврда қўйилаётган ва ҳал қилиниши лозим бўлган масалалар ҳамда таълимнинг ривожланиш даражаси, мамлакат иқтисоди ва унинг илмий салоҳияти билан бевосита боғлиқ.

3. 
   Тадқиқотнинг назарий аҳамияти мезони – тадқиқот натижаларини педагогика ва таълим соҳасидаги назарий тасаввурлар, концепциялар, ғоялар, фаразларнинг ўқитиш ва тарбиялаш методларига таъсирини кўрсатади. У долзарбдик мезонидан фарқли, тадқиқот натижасини тавсифлайди ва иш якунлангандан сўнг аниқланади.
   

Тадқиқотнинг назарий аҳамиятини назарияга таъсирини кенглиги ва даражаси бўйича учга бўлиш мумкин:

1. 
   Умумпедагогик – даражага эга бўлган тадқиқотларнинг натижалари педагогиканинг барча соҳаларига тегишли бўлиб, унинг алоҳида бўлимларини ҳам қамраб олади ва педагогиканинг умумий методологик ғояларини шакллантиради.
   
2. 
   Предметлар даражасидаги аҳамияти – натижалари алоҳида педагогика соҳаларини : дидактика, тарбия назарияси, хусусий методика, педагогика тарихи ва бошқ. ривожлантиришга қўшган ҳиссасини ифодалайди ҳамда тадқиқотни тавсифлайди. Ушбу соҳанинг асосий тушунча ва категорияларини, уларнинг асосий ғояларини очиб беради(Ю.К.Бабанский, М.Н.Скаткин, Н.М.Шахмаев,А.В.Усова ва бошқ.).
   

52

3.