37
илмий-тадқиқот методлари мазкур фанга доир далилларни тўплаш,
умумлаштириш, таҳлил этиш, тизимга солиш ва муайян илмий тўхтамга
келиш кечимида қўлланиладиган усуллар ҳисобланади. Бу тадқиқот
методларидан баъзилари бошқа фанларни текширишда ҳам қўлланиши
мумкиндир, лекин ундай ҳолатда ўзгача йўсин ва мақсадда ишлатилади.
Бадиий таҳлил – улкан
ижтимоий-эстетик аҳамиятга эга. Асосли
бадиий таҳлил бўлмаган жойда адабий асар тўла англанмайди.
Бадиий
матнни
тўла
англамаган
филолог
ўзга
одамлар
маънавиятини
шакллантиришга қаратилган фаолияти мобайнида кутилган самарага эриша
олмайди. Ҳолбуки, филологлар миллат аҳли маънавиятини шакллантиришга
масъул бўлган касб эгаларидир. Жамият аъзолари ҳаётида бадиий
адабиётнинг баланд мартабада эканлиги, таълим тизимида адабиёт алоҳида
имтиёзли мавқеда туришининг сабаби унинг улкан ижтимоий аҳамиятидан
келиб чиқади. Эзгу маънавият, юксак ахлоқий қадриятлар шу йўналишдаги
тажрибаларни ўзлаштириш йўли билан шакллантирилади. Бу
хил тажриба
ҳар бир одамнинг, албатта, ўз бошидан кечирилиши шарт эмас.
Балки
бадиий асар қаҳрамонлари ҳолатини чуқур англаш, уларнинг ҳиссиётлари
қўзғалиши, туйғулари жунбушга келиши сабабини тушуниш кишида адабий
қаҳрамонларники сингари ижобий сезимларнинг таркиб топишига сабаб
бўлади.
Тилга олинган ана шу омиллар филолог
мутахассисларда бадиий
таҳлил
компетентлилигини
шакллантириш
улар
фаолиятининг
самарадорлигини ошириш омили эканини кўрсатади.
Адабиётлар:
1. Бобылев Б. Г. Теоретические основы филологического анализа
художсственного текста в национальном педвузе. Дисс. докт. пед. наук. -М.:
1991.
2. Бушмин А.С. Наука о литературе. –Москва. 1980.
3. Долимов ва бқ. Адабиёт ўқитиш методикаси. –Т.: “Ўқитувчи”, 1967.
4. Выготский Л. С. Психология искусства. -М.: «Педагогика», 1987
5. Лихачев Д.С. О точности литературоведения //
Литературные
направления и стили. –Москва. 1976.
6. Йўлдошев Қ., Мадаев О., Абдураззоқов А. Адабиёт ўқитиш
методикаси. -Т.: «Университет», 1994.
7. Йўлдошев Қ. Адабиёт ўқитишнинг илмий-назарий асослари. -Т.:
«Ўқитувчи», 1996.
8. Зуннунов А. ва бқ. Адабиёт ўқитиш методикаси. -Т.: «Ўқитувчи»,
1992.
9. Ражабова И. Адабиёт дарсларини интерфаол усулларда ташкил этиш.
–Т.: “Tamaddun”, 2010.
10.
Тараносова Г. Н. Анализ художественного текста в системе
подготовки учителя русского языка и литературы в национальной школе.
Дисс. докт. пед. наук. —М.: 1991. -С. 15.
38
11.
Ховардсхолм Э. Модернизм. В книге «Называть
вещи своими
именами». -М.: «Прогрссс». 1986. -С.
12.
Қозоқбой Йўлдош, Муҳайё Йўлдош. Бадиий таҳлил асослари. –
Т.: “Камалак”, 2016.
13.
Ҳусанбоева Қ. Таҳлил – адабиётни англаш йўли. –Т.: “Muharrir”,
2013.
Do'stlaringiz bilan baham: