Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

138 
2-амалий машғулот: Аҳолининг тўғри овқатланиш масалалари 
Машғулотнинг амалий қисми 2-та кичик гуруҳлар билан ишлаш орқали 
ўтказилади ва уларнинг ҳарбири алоҳида топшириқ оладилар: 
1КГ – тавсия этилган сут намунасининг органолептик ва айрим физико-
кимѐвий текширишларини ўтказиш (ранги, ҳиди, консистенцияси, зичлиги, 
нордонлиги, аралашмаларнинг бор-йўқлиги – сода, крахмал) 
2КГ – тавсия этилган гўшт намунасини қуйидаги кўрсаткичлар бўйича 
текширишдан ўтказиш: ранги, ҳиди, консистенцияси, аммиакнинг борлиги,
гельминтларнинг борлиги
Сутнинг тўла сифатлилигини баҳолаш унинг органолептик, физикавий, 
кимѐвий ва
 
микробиологик кўрсаткичларини текшириш орқали амалга 
оширилади. 
Сутнинг органолептик хоссаларига ранги, ҳиди, консистенцияси, таъми 
киради. Тўла сифатли сутнинг ранги оў, бироз сарғиш тусли, ѐқимли сут 
ҳиди, суюқ (аммо сув каби суюқ эмас) консистенцияли, ѐқимди ва енгил 
хушбўй ҳидга эга бўлади. 
Физикавий кўрсаткичларига унинг зичлиги (солиштирма оғирлиги), 
ѐғнинг миқдори ва механик аралашмаларини киритиш мумкин. 
Кимѐвий сифат кўрсаткичларига унинг янгилиги ва табиийлиги, ҳамда 
сутнинг қалбакилаштириш мақсадида қўшилиши мумкин бўлган кимѐвий 
аралашмалари киради (сода, крахмал). 
Сутнинг микробиологик кўрсаткичларига микрофлораларнинг миқдори ва 
уларнинг табиатини киритиш мумкин. 
Сутнинг 
юқорида 
баѐн 
этилган 
кўрсаткичларини 
текширишда 
қўлланадиган асосий усуллар жадвалда келтирилган: 
Кўрсаткичлар 
Аниқлаш усули 
Гиг.меѐри 
Зичлиги 
(солиштирма 
оғирлик) 
Зичлиги 
паст 
–
суюлтирилган сут, юқори 
зичлик 
–сутнинг 
ѐғи 
олинган 
Лактоденсиметр ѐрдамида 
1,028-1,034
20
0
С 
хароратда 
Ёғнинг миқдори (%)
Бутирометр ѐрдамида 
2,8-3,7% 
Механик 
аралашмаларнинг борлиги 
Тоза дока орқали сузиш ва 
кейин докали фильтрни кўриш 
Механик 
аралашмалар 
бўлмаслиги 
керак
Сутнинг янгилиги: 

---

139 
А)нордонлиги 
Б)чириш намунаси 
0,1н NaOH билан титрлаш усули 
Кайнатиш 
18-24
0
Тернера 
Чириши 
мумкин эмас 
Сода аралашмаси 
Розол кислота билан сифат 
реакцияси 
Розол кислота 
билан сариқ 
ранг 
Крахмал аралашмаси 
Краҳмалга сифат реакцияси 
Сариқ ранг 
Бактериологик 
кўрсаткичлар 
Овқатли муҳитларга экиш, 
микроскопик текшириш 
Патоген фло-
ралар бўлмас-
лиги керак