|
ЎзР даги Давлат Санитария Назорати органларининг умумий таркиби.
Со
ғ
ли
қ
ни са
қ
лаш вазирлиги
Республика
ДСЭН маркази
Ўлатга
қ
арши
станция
Вилоят ДСЭН
марказлари
Республика
де
з
станциялари
Вилоят
дезстанциялар
и
Ша
ҳ
ар ва
туман
дезинфекция
станциялари
Ша
ҳ
ар ва туман
ДСЭН марказлари
ЭМЮК ИТИ
СГПК ИТИ
ТП ИТИ
38
Туман Давлат санитария-эпидемиология назорати марказларининг
тузилмаси
Марказ Бош врачи
Эпидемиология
бўлими мудири
Эпидемиология
бўлими
Санитария бўлими
мудири
Кадрлар бўлими
Иммунопрофи-
лактика бўлими
Коммунал гигиенаси
бўлинмаси
Маъмурий-
хўжалик
бўлими
Ов
қ
атланиш
гигиенаси бўлинмаси
Болалар ва ўс-
мирлар гигиенаси
бўлинмаси
Экология бўлинмаси
Санитария-гигиена
лабораторияси
Паразитология
бўлими
лаборатория билан
ДПМ бўлинмаси
Сан-эпид. назорати
бўлинмаси
Бактериология
лабораторияси
Ўта хавфли
касалликлар бўлими
Ме
ҳ
нат гигиенаси
бўлинмаси
Бухгалтерия
39
Санитария эпидемиология назоратининг асосий муассасаси ДСЭНМ
ҳисобланиб, улар табақалаштирилмайди ва приватизация қилинмайди. Ўз
функцияси бўйича ДСЭНМ фақат ўзидан юқори Давлат санитария назорати
органларига, маъмурий йўналиш бўйича эса - Вазирлар Маҳкамасига
(
III
даражали), ҳокимият ва маҳаллий соғлиқни сақлаш ташкилотларига (
II
даражали ДСЭНМ) бўйсунади.
ДСЭНМ таркиби ва штатлари ўзининг даражасига мувофиқ ва ЎзР ССВ
нинг махсус буйруқларига асосан белгиланади, аммо ДСЭНМ энг типик
таркиби туман ДСЭНМ ҳисобланади.
ДСЭНМ ларнинг асосий вазифалари:
1.Огоҳлантирувчи ва жорий санитария назоратлари (ОСН ва ЖСН) қайси
ташкилотга ѐки хусусий шахсга тегишли эканлигидан қатъий назар назорат
остида бўладиган ҳамма объектларда ўтказилади.
2.Инсонларнинг яшаш муҳитларини (овқатланиш, сув таъминоти, меҳнат
шароити, яшаш шароити, ўқитиш ва тарбиялаш шароитлари ва б.қ.)
яхшилаш бўйича санитар-гигиеник ва эпидемияларга қарши тадбирларни
ишлаб чиқиш ва ўтказиш.
3.Юқумли ва юқумли бўлмаган касалликларни олдини олиш бўйича
тадбирларни ўтказиш.
4.Аҳолининг радиацион хавфсизлигини таъминланишини назорат қилиш
5.Аҳолининг санитар маданиятини ошириш ва соғлом турмуш тарзининг
асосларини шакллантириш бўйича тадбирларнинг ўтказилишини назорат
қилиш
6.Олий ва ўрта звенодаги мутахассисларни тайѐрлаш учун (ўқув базаси
сифатида) шароитларни яратиб бериш.
ОСН ва ЖСН ҳақида тушунчалар.
ОСН ва ЖСН ДСЭНМ энг асосий вазифалари ҳисобланади. Иккала ҳолда
ҳам Давлат санитария назоратининг асосий вазифаси ишлаб чиқилган ва
тасдиқланган
санитария
меъѐрлари,
қоидалари,
регламентларнинг
бажарилишини назорат қилиш ҳисобланади, аммо ўзининг мазмуни бўйича
ОСН ва ЖСН турличадир.
ОСН у ѐки бу объектни фойдаланишга топширишгача бўлган даврда
ўтказиладиган назоратдан иборатдир. Мас., қурилиш соҳасида ОСН нинг
вазифасига турли объектларни лойиҳалаштириш ва қурилиши жараѐнида
гигиеник меъѐрлар, қоидалар ва регламентларнинг бажарилишини назорат
қилади. Бу ҳолатда ОСН қуйидагиларни ўз таркибига олади: қурилиш учун
жой танлашда ДСЭНМ ходимлари қатнашади, қуриладиган объектнинг
лойиҳасини экспертизадан ўтказади, қурилишнинг кетишини ва уни
40
фойдаланишга топширишга қабул қилувчи комиссия таркибида иштирок
этади. Бу босқичларнинг ҳар бири бажарилганда шунга мувофиқ хужжатлар
расмийлаштирилади:
ер
жойни
танлашдаги
баѐннома,
лойиҳани
экспертизадан ўтказиб бўлингандаги хулоса баѐнномаси, объектни
фойдаланишга топшириш ҳақидаги баѐннома.
ОСН
озиқ-овқат маҳсулотлари, уй-хўжалик буюмлари, полимер
материаллар, асбоблар, мебеллар, санитар-техник жиҳозларини ишлаб
чиқаришда ҳам зарурдир. Бундай ОСН лари асосида меъѐрий-техник
хужжатлар тайѐрланади ва унда у ѐки бу объектга бўлган гигиеник талаблар
ўз ифодасини топиши керак.
Кундалик ѐки ЖСН фаолият кўрсатадиган объектларда ўтказилади. Унинг
вазифасига объектнинг фаолияти давомида гигиеник меъѐрлар, қоидалар,
регламентларнинг бажарилишини назорат қилишдир. Назорат қилиш
режали, бир мақсадга йўналтирилган ѐки назорат текширишлари
кўринишида бўлиши мумкин. ЖСН қоида бўйича объектни фақатгина
санитар кузатувчи ва тавсифлашдан иборат бўлмай, балки чиқариладиган
хулосаларни асослаш учун лаборатория ва инструментал текширишларни
ҳам ўз ичига олади.
Текширишдан ўтказиладиган объектнинг табиатига кўра ЖСН турлича
бўлиши мумкин. Мас., агар корхонадаги ишчиларнинг меҳнат шароитларини
текширишда асосий диққат-эътибор ишлаб чиқариш муҳитининг ишчилар
организмига негатив таъсир этиши мумкинлиги ва шу муҳитни
соғломлаштиришга доир тадбирларни ишлаб чиқишга қаратилса, аҳолининг
сув таъминотини назорат қилишда асосий эътибор сувнинг сифатини назорат
қилиш ва аҳолини миқдор бўйича эҳтиѐжи қандай қондирилаѐтганлигига
қаратилади.
ЖСН нинг натижалари бир қатор хужжатларни расмийлаштириш билан
якунланади: санитария текшируви далолатномаси (ф.315-у), санитария
қоидаларининг бузилиши ҳақидаги баѐннома (ф.309-у), жавобгар шахсга
жарима солиғи ҳақида қарор (ф.310-у), корхона фаолиятини тўхтатиш
ҳақидаги қарор (ф.306-у).
ЖСН режа-топшириқ асосида амалга оширилади ва бу режани тузишда
назоратдаги регионнинг амалдаги санитария оид вазияти ва аҳолининг ѐки
унинг айрим гуруҳининг саломатлик ҳолати инобатга олинади.
ОСН ва ЖСН маҳаллий бошқарув органлари ходимлари, хуқуқ-тарғибот
органлари, табиатни муҳофаза қилиш органлари ва бошқа ташкилотлар
билан ҳамкорликда амалга оширилади.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг ―Республика
санитария-эпидемиология хизмати фаолиятини ва уни малакали кадрлар
билан таъминланиш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари‖
41
тўғрисидаги 2015 йил 26 июндаги 170-сонли Қарори ҳамда ―Аҳолининг
санитария-эпидемиологик
осойишталиги
тўғрисида‖ги
Ўзбекистон
Республикасининг 2015 йил 26 августдаги 393 сонли Қонуни
республикамизда санитария - эпидемиологик хизматни такомиллаштириш
бўйича ислоҳатларни амалга ошириш учун дастуриламал бўлмоқда. Шунинг
учун бизнинг республикамизда санитария-эпидемиология хизматининг
юқори даражада ташкиллаштирилганлиги ҳисобига, Ўзбекистонда истиқомат
қилиб келаѐтган 31,5 миллиондан ортиқ аҳолининг санитар-гигиеник ва
эпидемиологик барқарорлигини юқори даражада таъминланганлигини
кўрсатади.
ЎзРнинг
―Аҳолининг
санитария-эпидемиологик
осойишталиги
тўғрисида‖ги Қонунининг 10-моддасида
Do'stlaringiz bilan baham: |
