Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни

3.2. Таълимга нисбатан инновацион ѐндашув. Таълимда анъанавий ва 
инновацион технологияларнинг уйғунлиги. 

---

39 
Модернизация - ( лотинча - modeme – энг янги) – такомиллаштирилган,
яхшиланган, янги ўқувчиларга жавоб бера оладиган деган маънони 
билдиради. Ушбу сўз борган сари ҳаѐтнинг барча жабҳаларида кенг 
қўлланилиб бормоқда. Модернизация жараѐни таҳлилига бир қанча 
ѐндашувлар бор: 
6.
Дихтомик ѐндашув. Бунда модернизация жараѐни анъанавий 
ҳолатдан замонавий ҳолатга ўтиш деб қаралади. 
7.
Тарихий ѐндашув. Тарихий тараққиѐт, ўзгаришлар ва 
революциялар нуқтаи назаридан талқин этилади. 
8.
Инструментал ѐндашув. Ўзгариш воситалари ва усуллари нуқтаи 
назаридан талқин этилади. 
9.
Ментал ѐндашув. Днѐқарашнинг ва руҳиятнинг тарнсформацияси 
нуқтаи назардан талқин этилади. 
10.
Цивилизация. Замонавий цивилизациянинг ѐйилиб бориши 
нуқтаи назаридан талқин этилади. 
Модернизация парадигма сифатида ХХ асрнинг ўрталарида АҚШ да
шаклланди. Модернизациянинг икки тури ажаратилади: 
А) Органик (Ички резервлар ҳисобига трансформацияни ўтказиш).
Б) Ноарганик (Трансформация ташқи давлатлар иштирокида амалга 
оширилади).
Таълим тизимидаги модернизацияга ѐрқин мисол таълимдаги 
ислоҳатлардир (таълимнинг тузилиши, мазмуни, шакл ва методларнинг 
тубдан ўзгариши). Кейинги даврларда таълим тизимидаги ўзгаришлар давлат 
миқѐсида баъзан эса давлатлараро масала сифатида талқин этилади. Таълим 
тизимидаги ислоҳатлар ижтимоий эҳтиѐж сифатида қабул қилиниши лозим. 
У эволюцион характерда ҳамда революцион характерда бўлиши мумкин. 
Реформалар таълимнинг танланган бир тизимида содир бўлиши ѐки давлат 
миқиѐсида барча таълим босқичларида содир бўлиши мумкин (1917 й, 1958 
й, 1984 й, 1997 й).
Илм-фан ва ишлаб чиқapишнинг жадал ривожланиши жамиятни 
иқтиcoдий тapaққий эттириш билан бир қaтopдa ижтимоий муносабатлар 
мазмунида ҳaм туб ўзгapишлapнинг pўй беришига замин яpaтмoқдa. 
Шунингдек, иқтисодий соҳада бўлгани сингари ижтимоий, шу жумладан, 
таълим соҳасида ҳам технологик ѐндашувни татбиқ этишга катта аҳамият 
қаратилмоқда.
“
Технология‖ юнoнчa cўз бўлиб, ―techne‖–мaҳopaт, caнъaт вa ―logos‖–
тyшyнчa, тaълимoт, фaн мaънocини aнглaтaди.―Taълим тexнoлoгияcи‖ 
ибopacининг мaънocи –(инглизчa ―An educational technology‖) тaълим 
жapaѐнини юкcaк мaҳopaт билaн caнъaт дapaжacидa тaшкил этиш тўғpиcидa 
мaълyмoт бepyвчи фaн, тaълимoт дeмaкдиp. Aйни вaқтдa мaзкyp 
тyшyнчaнинг тaъpифи ҳaмдa yнинг мoҳияти бopacидa ягoнa ғoя мaвжyд эмac. 
Бy нaзapия мoҳиятининг ѐpитилишигa ниcбaтaн тypли ѐндaшyвлap мaвжyд.