Олий таълим муассасаларининг ўзбек тили ва адабиёти бакалавриат йўналиши таълим дастурида талабаларга миллий қадриятларимиздан бўлган ўзбек шевалари тўғрисида илмий-амалий билимларни бериш кўзда тутилган

-дəн, тəн, - нəн (баъзан -дан
, -
тан, -нан) ]
тарзидадир.
Ўзбек шеваларида адабий тилдаги 
кечадан бери 
бирикмаси 
кечəни 
бери, кечəни бͻзи йўқ
тарзида қўлланилиб, чиқиш келишиги [
-дəн
] ўрнида 
тушум келишиги 
[-ни]
ишлатилган. Шевада чиқиш келишигининг 
қўшимчаси -дəн ўрнида -
ын, -ин
кўрсаткичи ҳам учрайди: 
айтмайин 
борма. 
Бу Бахмал шеваларида ҳам қўлланилган: 
кўрмайин
(кўрмасдан) 
тўқиб гəпирмə бͻрмəйин қойди
. Қипчоқ лаҳжасига хос шеваларда чиқиш 
келишигининг -
дəн, -тəн
кўрсаткичлари учрайди: 
ͻттəн 
тушди, 
китобтəн
ўқиди. Қарлуқ ва қипчоқ шеваларида чиқиш келишигида келган сўзлардан 
сўнг, кейин кўмакчиси келганда шу сўзлар турли хил ўзгаришларга учрайди 
əйткəн+дəй+кен (айтгандан кейин). 
Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, ўзбек шевалари морфологик 
жиҳатдан ҳар бир ҳудуднинг ўзига хос ички хусусиятлари асосида тараққий 
этган ва шаклланган узоқ тарихий жараён маҳсули саналади.
 
Ўзбек шеваларида сўз туркумлари 
 
Ўзбек шеваларида сифат ва сон сўз туркумига оид морфологик 
хусусиятлар. 
Ўзбек халқ шеваларининг морфологик хусусиятлари ўзбек 
адабий тилидагидек бўлса-да, унинг ўзига хос томонлари ҳам мавжуд. 
 
Шеваларда сифат даража шаклларининг ўзига хос жиҳатлари учрайди. 
Сифатларнинг орттирма даражасида бир предметнинг белги хусусияти 
бошқа 
предметдаги 
белги-хусусиятдан 
орттирилиб 
кўрсатилади. 
Сифатларнинг орттирма даражаси морфологик усулда ясалганда, унинг 
маъноси белги билдирувчи сўзнинг ўзаги орқали ифодаланиши мумкин. Бу 
ҳодиса ўзбек шеваларида учрайди: