Oligofrenopsixologiya surdopsixologiya logopsixologiya

d a r a ja sin ifg  
yetishmasligi  bilan  farqlanadilar;  nutqi  to'liq  rivojlanmagan  bola­
lar  uchun  birmuncha  faoliyatsizlik,  harakatlarda  sustkashlik,  xay°~ 
lot  olamining  torligi,  obrazlarni  fazoda joylashtirish  malakasi ni^S
175

---

yetishmasligi  kabi belgilar xos.  Shularni e’tiborga olib, bolalar ijodiy 
qobiliyatlari shakllanishiga ko‘ra ishning birinchi yo‘nalishi — tasav- 
varni  rivojlantirish  va  mazmunli-rolli  o‘yinlar  vositasida  hissiyot 
olamini  boyitishdan  iborat.
Ishning ikkinchi yo‘rfblishi maxsus topshiriqlardan foydalanishni 
ko‘zda  tutadi,  ularni  bajarish jarayonida  tayyor tasavvurlarni  qayta 
hosil  qilish  va  shu  asosda  yangilarini  yaratish  qobiliyati  rivojlanti- 
riladi.
Uchinchi  yolnalish  bolaning  faol  nutqini  rivojlantirishdan  ibo­
rat.  Bolalarda  ijod  qilish,  yangilik  yaratishga  intilish,  fikrlash  va 
tasavvur qilish  kabi  yuqori  psixik jarayonlari  ilk  bolalikdan  rivojla- 
na boshlaydi. Aynan ularning rivojlanishiga 5—12 yoshgacha boigan 
bolalarni  tarbiyalashda katta e’tibor berish  zarur.  Bu davrni  olimlar 
senzitiv,  ya’ni  tasavvurni  fikrlash  va  tasavvur  qilishni  rivojlantirish 
uchun  eng  ma’qul  davr deb  hisoblaydilar.