O‘lchash turlari. Reja: O‘lchash usullari va ularning turlari

o ‘lchash diapazoni deyiladi.

Texnik asboblarda, odatda, o‘lchash diapazoni bilan ko‘rsatuvlar diapazoni mos keladi. O‘lchash diapazonining eng kichik va eng katta qiymatlari o ‘lchash chegarasi deyiladi.

Masalan, statsionar o‘lchash kuchlanish transformatorlarining o ‘lchash diapazoni 0,8. U1ndan 1,2-Ulngacha bo‘lib (Uln— transformator kirishidagi nominal kuchlanish), kuchlanishning 0,8•Ulndan kichik va 1,2. Uln dan yuqori kuchlanishlari uchun xatoliklar me’yorlanmaydi.

Dinamik metrologik xarakteristikalari — o‘lchash vositalarining inersion xususiyatlarini aks ettiradi va o ‘lchash vositasida chiqish signali bilan vaqt bo‘yicha o‘zgaradigan kattaliklarning o‘zaro bog‘liqligidan aniqlanadi. Vaqt bo‘yicha o‘zgaruvchan kattaliklar — kirish signalining parametrlari, tashqi ta’sir etuvchi kattaliklar va boshqalar. O‘lchash vositalarining dinamik xususiyatlarini to‘la ifodalash maqsadida ularni to‘la va xususiy dinamik tavsiflarga bo‘lamiz.

To‘la dinamik xususiyat — o‘lchash vositasining kirishidagi istalgan informativ yoki noinformativ parametrlari X(t) va chiqish signallarining Y(t) o‘zgarishidan aniqlanadi.

To‘la dinamik xususiyatlarga quyidagilar kiradi: o‘tish tavsifi, impulsli o‘tish tavsifi, amplituda-faza tavsifi, amplituda-chastotali va faza-chastotali tavsiflar majmuyi, uzatish funksiyasi.

Xususiy dinamik xususiyat — o‘lchash vositasining dinamik xususiyatlarini to‘la aks ettirmaydi. Analogli o‘lchash vositalarining xususiy dinamik tavsiflariga istalgan funksional yoki to‘la dinamik xususiyatlarning parametrlari kiradi. Bunday xususiyatlarga quyidagilar kiradi: o‘lchash vositasining ta’sirlanish vaqti (asbob ko‘rsatishining to‘xtash vaqti), dempfirlash koeffitsiyenti, xususiy rezonans chastotasining qiymati, amplituda-chastotali tavsifning rezonans chastotasidagi qiymati.