Olamning yaratilishi haqidagi miflar va afsonalar Tayyorladi: Isomiddinova Dilruh

Olamning yaratilishi haqidagi miflar va afsonalar Tayyorladi: Isomiddinova Dilruh

Olamning yaratilishi haqidagi miflar va afsonalar

Tayyorladi: Isomiddinova Dilruh

Reja:

• 
  Mif va uning turlari haqida umumiy tushuncha
  
• 
  Qadimgi yodnomalarda mifologik tasavvurlar
  
• 
  Turkiy mifologiyada afsonaviy obrazlar talqini
  
• 
  Dunyo va xudolarning paydo bo`lishi haqida yunon afsonalari
  

Mif nima?

• 
  Mif (yunoncha mithos —rivoyat, afsona, asotir) — qadimgi odamning olam haqidagi ibtidoiy tasavvurlari majmui boʻlib, koinotning yaralishi, samoviy jismlarning paydo boʻlishi, inson, hayvonot va nabotot dunyosining vujudga kelishi, tabiiy hodisalarning sabab va mohiyati, afsonaviy qahramonlar, iloh va maʼbudlar haqidagi eʼtiqodiy qarashlarni oʻz ichiga olgan. Miflar odamning voqelikka nisbatan ongsiz emotsional munosabati ifodasi boʻlib, tabiat va jamiyat hayotining turli qirralari mohiyatini tushuntiruvchi eng qadimiy tasavvurlar silsilasidir.
  
• 
  Mifologik tasavvurlar muayyan voqelik mohiyatini xayoliy uydirma vositasida izohlasa-da, miflar yaratilgan va ommalashgan joyda oʻz ijodkori va ijrochilari tomonidan hayotda boʻlib oʻtgan haqiqiy voqealar bayoni sifatida qabul qilingan. Qadimiy odamning olam to`g`risidagi tasavvurlarini oʻzida aks ettirgan va avloddan avlodga yetkazishga moʻljallangan miflarning ommalashish usullari ham turlicha. Ular, asosan, ogʻzaki ijro orqali hikoya qilingan. Mifologik tasavvurlar ibtidoiy urf-odat va marosimlarning asosini tashkil etuvchi ramziy xatti-harakatlardan iborat ritual oʻyinlar sifatida ham namoyish qilingan. Qadimiy tasavvurlar asosida yaratilgan osori-atiqalar hamda xalq hunarmandchiligi namunalaridagi ramziy chizgilarda ham mifik syujetlar aks etgan.