Okeanlar tabiiy geografiyasi 1-mavzu: dunyo okeani tabiatining asosiy xususiyatlari. Reja

Grenlandiya.Shimoliy Muz okeani orollari orasida eng kattasi Grenlandiya (Yashil o‘lka) oroli bo‘lib, uning maydoni 2176 ming km2. Shundan 1834 ming km2 maydoni muz bilan qoplangan. Muzlik yuzasi qirg‘oqdan orol ichkarisiga qarab ko‘tarilib boradi va gumbazsimon shaklni hosil qiladi. Muz qoplamining o‘rtacha qalinligi 2300 m, eng qalin joyi markazda 3400 m gacha boradi, hajmi 2,6 mln. km3. Orolning sharqiy sohilida tog‘ tizmalari mavjud. Ular muzliklar bilan qoplangan. Tizmaning eng baland chuqqisi Gunbyorn okean sathidan 3700 m ko‘tarilib turibdi.

Grenlandiyaning iqlimi arktika, subarktika va dengiz iqlimiga ega. Qishda harorat orolning janubida -7°S dan shimolida -3/5 °S gacha pasayadi, yozda esa janubda 10°S va shimolda 3°S atrofida bo‘ladi. Yillik yog‘ingarchilik mikdori janubda 800-1100 mm ni va shimolda 150-250 mm ni tashkil etadi. Orolning muzdan holi bo‘lgan sohillarida o‘simliklarning 450 ga yaqin turi uchraydi. Shimolda mox va lishayniklar, eng janubda olxa, qayin, tol, chetan va turli xil o‘tlar o‘sadi. Sohillarda shimol bug‘usi, qutb tulkisi, oq ayiq qutb bo‘risi, lemming kabi hayvonlar yashaydi.