Оила кутубхонаси бахтли бола маънавияти

Ота-оналар ўз фарзандлари билан ўйин ўйнашлари тўғрими? 
Ўйин ўйнаш – болакайларнинг биологик талабидир. Бу жараён уларга 
ҳурсандчилик, мамнуният, ҳаётдан завқланиш ҳиссини беради. Бундай 
эмоционал кайфият уларнинг ҳам руҳий, ҳам жисмоний ўзишида муҳимдир. 
Бундан ташқари, ўйин – ўз-ўзига ёрдам бериш усул ҳамдир. Масалан, 
мактабгача ёшдаги болакайлар учун ўзларини омилкор ҳис қилишлари 
52
 http://fikr.uz/blog/2014_01_20/21091.html 

---

140 
муҳимдир.Ўйин – атрофдаги дунёни ўргатувчи восита, дунё катталар 
дунёсини 
акс 
этади, 
лекин 
ундан 
нусҳа 
олмайди.
 
Ўйин ўйнашни хуш кўрмайдиган боланинг ўзи йўқ. Лекин кам ўйин 
ўйновчи болалар бор. Бунга сабаб эмас, кўпинча буни улар эплай 
олишмаслигидадир. Бундай пайтда ота-оналар ўйин жараёнини йўлга 
қўйишлари, болаларига буни ўргатишлари зарур. Уларга ёрдам беришнинг 
икки усули бор: ўйнаётган болани кузатиш ва уларга ёрдам бери ёки уларга 
эътиборли бўлган ҳолда уларни тўғри тушуниш. Масалан, бир ёшдан кейин 
болакайлар тенгдоши билан буюмларни қутига териш ёки бир жойдан 
иккинчи жойга олиб ўтиш каби машғулотларни ёқтиради. Уларнинг 
ўйинларини тўғри тушунинг. Болаларни ҳамма ўйинчоқларни ёйиб 
ташлашларида айбламанг. Афсуски, замонавий дунёимизда болалар ўйин 
ўйнашдан кўра компьютер ёки техника асосидаги ўйинларни афзал 
кўришади. Эҳтимол, янги даражадаги ўйинларга тўғри баҳо бера 
олмаётгандирмиз… Бинобарин, компьютер планшетлар ўйинлардан руҳий 
зарар етказишининг гувоҳи бўлиб қолаяпмиз. Шундай бўлсада, компьютер 
ўйинлари боланинг ақлий ривожида яхшироқ таъсир кўрсатишида 
имкониятларга эгадир. 
Болалар билан ўйнаш
Бундай вазиятда фарзандингиз билан ўрнингиз қай даражада тенглиги 
муҳим. Ўйин – тенгликни талаб қилади, лекин катталар ўз ўрнида, кичиклар 

---

141 
эса ўз ўрнида қолаверади. Бир тарафдан вазият қаттиққўлликни талаб қилса, 
иккинчи томондан кенг чегараларга асосланган жараён муҳимдир. Асосийси, 
ота-оналар кичик болага айланиш қолмаслигида! Ота-оналар болалари билан 
ўйин ўйнашни эплашолмаслигидан шикоят қиладилар. Аслида бунинг қийин 
жойи йўқ. Ўйиндан завқланинг ва болакайингизга ҳам ҳурсандчилик 
улашасиз. Ўйин – бу сафсата, деган тушунчангиз болангиз билан 
муносабатларингизни узоқлаштиради, унинг дунёга бўлган қизқишини 
сўндиради.