Оила-2011 638-2009. qxd

Jinsiy balog‘atga yetish bosqichlari. Jinsiy balog‘atga

yetish tekis kechadigan jarayon emas. U ma’lum bir bosqich-

larga bo‘linadi va ularning har biri ichki sekretsiya bezlarining

va butun organizmning o‘ziga xos vazifalari bilan xarakter-

lanadi. Bu bosqichlar birlamchi va ikkilamchi jinsiy belgilar

majmui bo‘yicha belgilanadi.

O‘g‘il bolalarda ham, qiz bolalarda ham jinsiy balog‘atga

yetishning 5 bosqichi farqlanadi (27-jadval).

27 - j a d v a l

73

I bosqich

Pubertat oldi bos 

-

qichi — jinsiy balo-

g‘atga yetishdan ol -

dingi davr, ya’ni

ikkilamchi jinsiy

bel    gilarning bo‘l 

-

masligi

IV bosqich

O‘g‘il bolalarda jinsiy a’zo eniga

kengaya boradi, tovush o‘zgara-

di, somatotropinning yuqori

darajasi saqlanib qoladi, qiz bo-

lalarda sut bezlari jadal rivojlana

boshlaydi, androgen va estrogen

gormonlar kuchli ajralib chiqa

boshlaydi

V bosqich

O‘g‘il bolalarda jinsiy organ-

lar va ikkilamchi jinsiy belgi-

lar to‘la rivojlanib bo‘ladi,

qiz bolalarda sut bezlari va

jinsiy a’zolarning jun bilan

qoplanishi ayollarnikidek

bo‘ladi.

III bosqich

O‘g‘il bolalarda tu -

xumdonning katta-

lashishi davom eta-

di, qiz bolalarda

sut bezlarining ri 

-

voj lanishi davom

etadi

II bosqich

Pubertat boshla 

-

nishi, o‘g‘il bola-

larda tuxumdon

o‘lcha     mi biroz kat-

talashishi, qiz bo-

lalarda ko‘krak bez -

larining to‘lisha bo -

rishi

6

6

6

6

6

Jinsiy rivojlanishning tezlashishi va jinsiy balog‘atga yetish davri —

jinsiy balog‘atga yetish davri deb ataladi

Jinsiy balog‘atga yetish bosqichlari

6

---

74