Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Энгак ости соҳаси абсцесси ва флегмонаси 
Кичик ёшдаги болаларда лимфатик тугунларнинг яллиғланиши, энгак (ияк) 
ости соҳаси абсцесс ва флегмоналарига, катта ёшдаги болаларда эса –кесув 
тишлар кариесининг асорати сифатида жағ ости соҳасидаги яллиғланишларга 
сабабчи бўлади. 
Абсцессга хос шикоятлар: 
даҳан ости соҳасида, ушлаганда оғриқли шиш 
сезилиши ҳамда тана ҳароратининг кўтарилиши, одонтоген абсцессда жағдаги 
оғриққа шикоят қилинади. Умумий ҳоллати кичик ёшдаги болаларда ўзгариши 
мумкин. 
Клиник манзараси:
бошланғич даврда даҳан ости соҳасида сезиларли 
даражада қаттиқ консистенцияга эга бўлган, чегаралари аниқ, оғриқли 
инфильтрат (газак) кузатилади, лекин, устидаги тери ўзгаришсиз бўлиши мумкин. 
Кичик ёшдаги болаларда эса шиш устидаги тери юпқалашган, қизарган, ўртаси 
юмшаб қолган, пайпасланганда (билқиллаш) флюктуация аниқланади. 
229 

---

Флегмонага хос шикоятлар:
одатда, даҳан остида кенг тарқалган оғриқли 
шиш мавжудлигига, шунингдек, оғиз очилиши бир оз чегараланганлигига шикоят 
қилинади.. 
Клиник манзараси: даҳан ости соҳасида кенг кўламда тарқалган, 
пайпаслаганда оғриқли, зич консистенцияга эга газак, атрофи тўқималарда 
юмшоқ шиш аниқланади. Шиш устидаги терининг ранги ўзгармаган, бурмага 
йиғилмайди. Оғиз очилиши оғриқ туфайли бир оз чегараланган бўлади. 
Яллиғланишга сабабчи бўлган тиш атрофида милк ва оғиз бўшлиғининг шиллиқ 
пардаси қизарган ҳамда шишган бўлади. Умумий аҳволида эндоген заҳарланиш 
белгилари: ҳолсизлик, тана ҳароратининг кўтарилиши, иштаҳа пасайиб, уйқу 
бузилганлиги аниқланади. 
Жарроҳлик усули билан даволаш: 
премедикация ва оғриқсизлантириш 
(маҳаллий ёки умумий) остида операция майдонига антисептик ва 96
0
тиббий 
(этил) спирти билан ишлов берилиб, иякдан тил ости суяги томон ёки ярим овал 
(бўйин юқори бурмаси йўналишида) кесма ўтказилади тери, тери ости ёғ қатлами, 
бўйин юза фасцияси ва мушак (Platysma) кесилиб, тўқималар четга сурилади, сўнг 
“москит” қисқичи йирингли бўшлиққа киритилади ва кенгайтирилади. Ажралма 
чиқариб ташланиб, бўшлиқ ювилади. Жароҳатга асептик боғлам қўйилади.