Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

узвий боғлиқ. 
Масалан, ўғил болаларда аксарият гигант ҳужайрали ўсмалар, 
лимфангиома, ангиофиброма, лимфосаркома каби хавфли ўсмалар; қиз болаларда 
эса – гемангиомалар, тератомалар, оғиз шиллиқ пардаси папилломалари, Олбрайт 
синдроми кўпроқ учрайди. 
Болаларда учрайдиган айрим ўсмаларга оилавий (ирсий) мойиллик 
мавжудлиги хосдир. Масалан, милк фиброматози, нейрофиброматоз, херувизм, 
гемангиома сингари ўсмалари бўлган ота-оналар фарзандларида ҳам шундай 
ўсмалар пайдо бўлиши кузатилади.Болаларда ўсмаларнинг ўсишига хос бўлган 
ҳусусиятлар қуйидагилардан иборат:
Биринчидан,
масалан, гемангиома, лимфангиома атрофидаги аъзо ва 
тўқималарга инфильтратив тарзда ўсиб кириб, улар структурасининг бузилишига 
олиб келади. Аслида эса, атрофдаги аъзо ва тўқималарга инфильтратив ўсиб ки-
риш хавфли ўсмаларга хос белги ҳисобланади. Шу боис, болаларда ўсманинг жа-
дал ўсиши ҳам хавфлилик далил эмас. 
Иккинчидан
, айрим ўсмалар болаларда ўз–ўзидан (спонтан) регрессияга 
учраган (масалан нор, невус) ҳоллар ҳам кузатилиб туради. 
Ташхис қўйишда болаларга хос муаммолар бор.
Аксарият ўсмалар 
ташхиси кеч қўйилади, чунки: 
1. Ўсма ҳосил бўла бошлаган даврдан унинг клиник намоён бўлишига 
қадар маълум вақт ўтиб кетади. 
2. Баъзи ўсмалар болаларда камдан-кам ҳолларда учрайди. 
3. Ўсмаларга хос яққол белгилар кам бўлганлиги боис, бошқа ноонкологик 
касалликлар (яллиғланиш)дан дифференциаллай олмай, янглиш ташхис қўйилади. 
4. Нотўғри ташхислаб, ноадекват даволаш ўтказилганлиги туфайли, вақт 
бой бериб қўйилади, ўсиш суръати ва асоратлар эса кучаяди. 
Юқорида келтирилганларни эътиборга олиб, ҳар қандай “шиш” аниқлан-
ганда, ўсма ташхисини мустасно қилиш лозимлигини ёдда тутиш керак. Ўткази-
471 

---

лаётган даволаш чоралари тезда кутилган натижаларни бермаса, болани албатта 
онколог кўригига юбориш мақсадга мувофиқ бўлади.