Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

 
323 

---

Болаларда жағ синишларини жарроҳлик усули билан даволаш 
Жарроҳлик усули болаларда жағ суякларининг синишларини даволаш учун 
қатъий кўрсатмалар бўлгандагина ўтказилади ва улар қуйидагилардан иборат: 
1.
Бўлакларни физиологик ҳолатда мустаҳкам туришини таъминлаш 
лозим бўлган ҳоллар; 
2.
Суякларнинг парчаланиб синиши; 
3.
Пастки жағ бўғим ўсиғининг бўлаклар силжиши кузатилган 
синишлари. 
Жарроҳлик усуллари билан бўлакларни маҳкамлаш деярли катталардаги 
сингари бажарилиб, болаларда баъзи ўзига хос ҳусусиятлар мавжуд. Бугунги 
кунда бўлакларни маҳкамлаш учун биоинерт материаллар (титан, пўлат, 
цирконий) дан тайёрланган мосламалар: мини – пластиналар ҳамда ҳар хил 
диаметр ва шаклдаги “ўзи” кесиб кирувчи винтлардан кенг фойдаланилмоқда. 
Бўлакларни маҳкамлаш учун монокортикал (суякнинг ташқи (битта) 
кортикал пластинкасини тешиб) кесиб кирувчи винтлар ишлатилади: Уларнинг 
бикортикал винтлардан афзаллиги шундаки, улар доимий тишларнинг 
куртакларини шикастламайди. Мини - пластинкалар ва винтлар билан ўтказилган 
остеосинтез симли чокларга нисбатан мустаҳкам бўлиб, жағ бўлакларини 
ишончли маҳкамлайди. Суяк бўлаклари бир бири билан бирикиб кетгандан сўнг, 
мини пластина ва винтни олиб ташлаш талаб этилади, чунки улар жағларнинг 
ўсиш жараёнига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Шунингдек,–тўқималарда 
узоқ вақт қолган (металл) пластина коррозияга учраши эҳтимолдан ҳоли эмас. 
Катталардан фарқли ўлароқ болаларда синган суяк бўлаклари нисбатан 
қисқа муддатларда битади. Бирламчи бириктирувчи тўқима ва остеоид қадоқ 
қисқа вақт ичида шаклланади. Аммо ҳосил бўлаётган суяк қадоғининг суякка 
ўтиш эволюцияси даврининг давомийлиги катталарда кечадиган муддат билан 
бир хил ўтади. Шунинг учун бўлакларни иммобилизация қилиш муддатини 
қисқартириш мумкин эмас. Шиналар барвақт (муддатидан илгари) ечилса, 
суякланмаган қадоқ (иккиламчи суяк) чайнов мушаклари фаолияти таъсирида 
эгилиб, иккиламчи шакл бузилишига олиб келади. 
324 

---

Болаларда синиш чизиғи соҳасида жойлашган тиш ёки тиш куртаги синган 
бўлакларнинг бирикишига таъсир этиши мумкин. Агар тиш куртагининг қобиғи 
ёрилса, у некрозга учрайди ва жағ остеомиелити ривожланишига сабаб бўлади. 
Синиш чизиғида жойлашган тишда кариес асоратлари бўлса ёки у бўлакларни 
бир–бирига яқинлаштиришга халақит берса, олиб ташланади. 
Боланинг саломатлиги бўлакларнинг битиш муддатига бевосита таъсир 
кўрсатади, 7–9 ёшдаги болаларда бу жараён ўспиринларга қараганда тезроқ 
кечади. Рахит, сил ва бошқа сурункали касалликлар билан хасталанган, 
шунингдек, иккиламчи иммун танқислиги бўлган болаларда суяклар битиши 
муддати узаяди.