Odilqoriyev X. T. Davlat va huquq nazariyasi darslik toshkent «Adolat» 2018 uo‘K: 321. 01+340(075. 8)



Download 1,37 Mb.
bet255/279
Sana12.04.2022
Hajmi1,37 Mb.
#545795
1   ...   251   252   253   254   255   256   257   258   ...   279
Bog'liq
3.Davlat va huquq nazariyasi odilqoriyev

Yuridik javobgarlik Huquqshunoslik fanida yuridik javob3-§.tushunchasi, garlik masalasida turlicha fikrlar mavjud.
belgilari va turlari Ko‘pchilik mualliflar yuridik javobgarlikni davlatning o‘z huquqiy talablarini bajarishga
qaratilgan majburlov choralarini qo‘llashi deb tushunsalar, boshqa ba’zi olimlar unga amaldagi yuridik kategoriyalar doirasida yondashib, uni qo‘riqlovchi huquqiy munosabatlar, maxsus yuridik majburiyatlar yoki huquq normalari sanksiyalari ko‘rinishida talqin etishga intiladilar.
Yuridik javobgarlik – huquqbuzarlik sodir etgan shaxsga nisbatan protsessual tartibda qonunchilikda belgilangan davlat majburlov choralarini qo‘llashdir.
Yuridik javobgarlikning tabiati va mazmunini aniq belgilash uchun, avvalo, javobgarlikning o‘zi nima degan savolga javob berish zarur. Javobgarlikni ikki ma’noda: aktiv javobgarlik va retrospektiv javobgarlik1 ma’nosida tushunish mumkin.
Ijobiy ma’nodagi javobgarlik – mas’uliyatlilikdir, ya’ni shaxsning jamiyatdagi o‘z o‘rnini, ijtimoiy taraqqiyotdagi rolini va jamiyat ishlaridagi o‘zining ishtirokini chuqur anglab harakat qilishidir. Huquq normalari va qonunchilik talablariga nisbatan mas’uliyatlilik kishilar harakatining axloqiy va siyosiy regulyatori sifatida maydonga chiqadi. Ijobiy ma’nodagi, aktiv javobgarlik huquq normalari talablarini buzmaslik uchun javobgarlikdir.
Retrospektiv ma’nodagi javobgarlik – shaxs o‘z harakatlarining salbiy natijalari uchun, huquqni buzganligi uchun ma’lum huquq va burchlardan mahrum bo‘lish shaklida o‘taladigan javobgarlikdir. Bu ma’nodagi javobgarlik huquqqa zid keluvchi va jamiyat manfaatlariga zarar yetkazuvchi xatti-harakatni sodir etganlik uchun yuklanadigan javobgarlikdir.
Javobgarlikning bu ikki turi o‘zaro uzviy bog‘liqdir. Ijobiy javobgarlik (mas’uliyat) qancha yuqori bo‘lsa, turmush qoidalari shuncha yaxshi bajariladi hamda retrospektiv javobgarlikka tortilish holatlari shuncha kam bo‘ladi.
Ijobiy va retrospektiv javobgarlik faqat yuridik javobgarlik uchungina xos elementlar bo‘lib qolmasdan, balki umuman sotsial javobgarlik uchun ham xosdir. Sotsial javobgarlik ancha keng tushuncha bo‘lib, barcha sotsial normalarni buzganlik (yoki buzmaslik) uchun javobgarlikni nazarda tutadi. Sotsial javobgarlik siyosiy javobgarlik, yuridik javobgarlik, axloqiy va boshqa xil javobgarliklarni o‘z ichiga oladi.

Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   251   252   253   254   255   256   257   258   ...   279




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish